به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه اطلاع رسانی اخبار فارسی به نقل از خبرگزاری تسنیم، علی‌محمد سلطانی، رئیس بنیاد ملی علم ایران در نشست هم‌اندیشی «جایگاه علوم انسانی، اجتماعی و هنر در بنیاد ملی علم ایران» که در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد، اظهار کرد: از شما درخواست می‌کنم که در فعالیت‌های بنیاد مشارکت داشته باشید و طرح‌هایی را برای ما ارسال کنید. اگر داوری به شما ارجاع شد، از همکاری دریغ نکنید. در حال حاضر فراخوان‌های متعددی داریم که حتی در حوزه‌های فنی و کشاورزی نیز به علوم انسانی توجه شده است. بنابراین خواهشمندم رساله‌های دکتری، پژوهش‌های پسادکتری و طرح‌های پژوهشی خود را برای بنیاد ارسال کنید تا بتوانیم با دیدگاه‌های اساتید بیشتری آشنا شویم و همکاری‌های گسترده‌تری داشته باشیم.

وی تصریح کرد: معیار ارزیابی و انتخاب در بنیاد عمدتاً بر دو اصل استوار است؛ نخست، نوآوری به این معنا که کار باید جدید باشد و قبلاً انجام نشده باشد. دوم، اثرگذاری که می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد. گاهی یک پژوهشگر مقاله‌ای ارائه می‌دهد که حاوی ایده‌های جدید است و این نیز نوعی اثرگذاری محسوب می‌شود اما فراتر از مقالات، تأثیرگذاری‌های ملموس‌تری نیز مد نظر ماست.

رئیس بنیاد ملی علم ایران گفت: همچنین، نباید انتظار داشته باشیم که علوم انسانی صرفاً به حل مسئله بپردازد. اگر ساختارهای مناسبی ایجاد نشود، مسائل به زبان پژوهش تبدیل نشود و علوم انسانی در فرآیندها دعوت نشود، این حوزه نمی‌تواند نقش مؤثری ایفا کند. ممکن است یک پژوهشگر علوم انسانی، پژوهشی ارزشمند انجام دهد، اما اگر این پژوهش صرفاً در دانشگاه باقی بماند، فایده‌ای نخواهد داشت. بنابراین، ضروری است که ارتباط مؤثری میان نهادهای سیاست‌گذاری علم و نهادهای اجرایی ایجاد شود تا خروجی‌های پژوهشی به جایگاه مناسب خود برسد.

سلطانی خاطرنشان کرد: در بنیاد ملی علم ایران، بر این باوریم که پژوهش مسئله‌محور با انتشار مقالات در تضاد نیست. بسیاری از مسائل روز می‌توانند به مقالات علمی تبدیل شوند. در علوم انسانی، مقالات داخلی نیز از اهمیت بالایی برخوردارند و در معیارها و تعهدات بنیاد جایگاه ویژه‌ای دارند. ما فقط به مقالات خارجی متکی نیستیم.

وی گفت: طبق اساسنامه بنیاد، مأموریت ما پژوهش و ترویج علم است. پژوهش در بنیاد با دو رویکرد مرجعیت علمی و حل مسائل بنیادی تعریف می‌شود. ما پژوهش‌هایی را دنبال می‌کنیم که بتوانند علم ایرانی را در سطح جهانی مطرح کنند، چه به زبان فارسی در مواردی که امکان‌پذیر است و چه به زبان‌های دیگر، که انتشار این پژوهش‌ها به زبان‌های خارجی نیز بسیار حائز اهمیت است.

سلطانی با تأکید بر اهمیت تقویت جایگاه علمی ایران در سطح بین‌المللی اظهار کرد: همکاری‌های بین‌المللی در طرح‌های پژوهشی مورد تشویق قرار می‌گیرد و هر یک از طرح‌های بین‌المللی که دارای همکاری‌های خارجی باشند، از حمایت‌های مالی بیشتری برخوردار خواهند شد. در فراخوان‌های اعلام‌شده، همکاری‌های بین‌المللی به‌طور ویژه مورد توجه قرار گرفته است.

وی افزود: همه ما شاهدیم که دانشجویان و فارغ‌التحصیلان مستعدی در کشور داریم که تمایل به فعالیت‌های علمی در سطح بین‌المللی دارند. بنیاد ملی علم ایران نیز به سهم خود تلاش می‌کند از این ظرفیت استفاده کند. یکی از ابزارهای حمایتی در این زمینه، دوره‌های پسادکتری است که می‌تواند به فارغ‌التحصیلان دکتری کمک کند تا برای یک تا دو سال در کشور فعالیت علمی داشته باشند. در علوم انسانی، میزان جذب دوره‌های پسادکتری پایین است و انتظار می‌رود اساتید و دانشجویان به این موضوع توجه بیشتری داشته باشند. از این رو، حمایت‌های لازم برای معرفی پژوهشگران در قالب دوره‌های پسادکتری فراهم شده است.

رئیس بنیاد ملی علم ایران تصریح کرد: از اساتید درخواست می‌شود که رساله‌های دکتری ارزشمند را برای حمایت به بنیاد ارسال کنند همچنین از استادان و پژوهشگران انتظار داریم که به‌صورت فردی یا گروهی، تجزیه و تحلیلی از وضعیت رشته‌های خود و نیازهای آینده آن ارائه دهند و آن را در قالب طرح‌های پژوهشی به بنیاد ارسال کنند. در حوزه علوم انسانی به چنین طرح‌هایی نیاز داریم، به‌ویژه پژوهش‌های میان‌رشته‌ای که هم در میان شاخه‌های مختلف علوم انسانی و هم در ارتباط با سایر رشته‌ها از جمله هنر، مورد توجه قرار گرفته‌اند. تلاش داریم این موضوعات را در فراخوان‌های آینده بگنجانیم.

سلطانی با اشاره به برنامه‌های پیش‌رو خاطرنشان کرد: تا پایان سال جاری، یک فراخوان ویژه علوم انسانی و همچنین یک فراخوان مرتبط با خوشه‌های علوم انسانی منتشر خواهد شد که از حمایت‌های مالی گسترده‌ای برخوردار خواهند بود. این فراخوان‌ها مسئولیت سنگینی را بر دوش جامعه علمی می‌گذارند و از اساتید و پژوهشگران دعوت می‌شود که در این برنامه‌ها مشارکت فعال داشته باشند.

وی همچنین به راه‌های ارتباطی با بنیاد اشاره کرد و گفت: کانال‌های ارتباطی در شبکه‌های اجتماعی مختلف و همچنین سایت رسمی بنیاد به‌طور مستمر فراخوان‌های جدید را منتشر می‌کنند. از پژوهشگران تقاضا داریم که حداقل هفته‌ای یک‌بار به این منابع مراجعه کنند، چراکه بنیاد به‌طور هفتگی خروجی‌ها و فراخوان‌های جدیدی را ارائه می‌دهد که برخی از آن‌ها به علوم انسانی اختصاص دارند.

سلطانی در پاسخ به انتقاداتی مبنی بر عدم دسترسی به طرح‌های گذشته، توضیح داد: از ابتدای سال ۱۴۰۲، سامانه‌ای راه‌اندازی شده است که اطلاعات مربوط به ۱۲ هزار طرح حمایتی بنیاد از جمله عناوین، مجریان و چکیده طرح‌ها را در اختیار عموم قرار می‌دهد و امکان جستجوی اطلاعات و دسترسی به آمارهای متنوع را برای پژوهشگران فراهم کرده است.

سلطانی تأکید کرد: شفافیت و کیفیت در فرآیند داوری از اولویت‌های بنیاد ملی علم ایران است و هدف ما این است که داوری‌ها هم از نظر علمی قوی و هم برای متقاضیان سازنده باشد. با این حال، در حال حاضر با چالش‌هایی در زمان‌بندی داوری مواجه هستیم.

وی یادآور شد: مدت‌زمان بررسی و تصویب یا رد طرح‌ها طولانی شده که بخشی از آن به همکاری جامعه علمی بازمی‌گردد. امیدواریم این همکاری تقویت شود تا بتوانیم روند داوری را بهبود بخشیم. تلاش ما بر این است که دلایل رد طرح‌ها را به‌طور شفاف به متقاضیان اعلام کنیم تا زمینه برای بهبود و ارتقای کیفیت پژوهش‌ها فراهم شود.

انتهای پیام/