مقامات آمریکایی در دیدار با دیپلمات ارشد عراقی به آشتی ترکیه و سوریه پرداختند.

۲ مقام سابق آمریکایی و یک مقام کنونی عرب به نشریه میدل‌ایست‌آی گفتند مقامات آمریکایی در دیدار با «فؤاد حسین» وزیر امورخارجه عراق در واشنگتن در اوایل ماه جاری (میلادی) به این موضوع پرداختند.

این مقام عرب اظهار داشت: «عراق قبل از شروع این روند به ایالات متحده گفت که در حال کار بر روی یک توافق سازش است، اما ایالات متحده بی‌تفاوت بوده است».

به نوشته میدل‌ایست‌آی، درحالی‌که واشنگتن همچنان به‌طور رسمی مخالف عادی‌سازی روابط شرکای خود با دمشق است، اما از اجرای فعال این سیاست صرف‌نظر کرده است.

«بشار اسد» رئیس جمهور سوریه ۲ ماه پیش به بحرین سفر کرد تا در دومین اجلاس اتحادیه عرب از زمان اولین حضور دوباره خود در نشست سران در عربستان سعودی در سال ۲۰۲۳ شرکت کند.

هفته گذشته نیز سوریه و عربستان سعودی پرواز‌های مستقیم خود را از سر گرفتند و ارتباطاتی را که دمشق هم‌اکنون در خلیج فارس دارد، به فراتر از امارات گسترش یافته است.

تاثیر احیای روابط آنکارا-دمشق بر حضور آمریکا در شمال سوریه

تحلیلگران بر این باورند که در صورت موفقیت، تلاش بغداد برای دستیابی به توافق صلح بین ترکیه و سوریه به دلیل ماموریت نظامی آمریکا در شمال شرق سوریه می‌تواند برای ایالات متحده تأثیرگذارتر باشد.

«رابرت فورد» سفیر سابق آمریکا در سوریه به میدل‌ایست‌آی گفت: «پیامد‌های درازمدت روشن است. اسد در حال حاضر نمی‌تواند در برابر آمریکایی‌ها کار زیادی انجام دهد، اما تصور اینکه سوریه و ترکیه با همکاری یکدیگر می‌توانند نیرو‌های دموکراتیک سوریه را تحت فشار قرار دهند، آسان است».

نیرو‌های آمریکایی در سال ۲۰۱۵ به عنوان بخشی از عملیات ادعایی خود برای شکست داعش وارد شمال شرق سوریه شدند. شبه نظامیان کُرد موسوم به نیرو‌های دموکراتیک سوریه شریک اصلی آنها بودند. گروه تروریستی داعش در سال ۲۰۱۹ شکست خورد، اما همچنان تقریباً ۹۰۰ سرباز آمریکایی در این منطقه باقی مانده‌اند.

میدل‌ایست‌آی نوشت: «ماموریت رسمی این نیرو‌ها انجام حملات علیه هسته‌های خفته داعش عنوان شده، اما آنها به یک مهره در صفحه شطرنج ژئوپلیتیک منطقه تبدیل شده اند. برخی از مقامات آمریکایی به‌طور خصوصی، حضور آمریکا را به منزله منع دسترسی اسد و حامیان ایرانی او به این قلمرو می‌دانند».

آمریکا دوست ندارد مذاکرات بین اردوغان و اسد پیشرفت کند

تحلیلگران و مقامات سابق می‌گویند تعداد بیشتری از مقامات آمریکایی ماموریت نظامی ایالات متحده در شمال شرق سوریه را به‌عنوان یک بار سنگین می‌بینند.

«داگلاس سیلیمن» سفیر آمریکا در عراق در سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ گفت: «اگر نگرانی اصلی شما کنترل “محور مقاومت” است، به‌طور طبیعی دوست نخواهید داشت که مذاکرات بین ترک‌ها و اسد پیشرفت کند. اما این به‌عنوان یک مسابقه فوتبال تلقی نمی‌شود که یک طرف می‌برد و یک طرف می‌بازد».

او در ادامه با اشاره به وجود ۲ اردوگاه پناهندگان در شمال شرق سوریه که محل اسکان ۴۵ هزار نفر از خانواده‌های داعش و همچنین ۹ هزار عضو داعش است، افزود: «به نفع عراق نیست که امنیت در آن اردوگاه‌ها از بین برود، اگر بغداد بتواند با میانجی‌گری خود به راه‌حلی دست یابد، این می‌تواند به نفع آمریکا باشد».

این وبگاه انگلیسی نوشت ترکیه و سوریه سال‌هاست درگیر گفتگو‌های مداوم برای احیای روابطی هستند که پس از حمایت آنکارا از گروه‌های تروریستی علیه دولت اسد تخریب شده است. روسیه نیز که نیروی هوایی آن به تغییر جریان جنگ به نفع دولت سوریه کمک کرد، در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ میزبان وزرای دفاع ترکیه و سوریه و روسای اطلاعات آن‌ها در مسکو بود.

میدل‌ایست‌آی مدعی شد عراق به تازگی توانست با متقاعد کردن دمشق برای کنار گذاشتن پیش شرط خروج ترکیه از سوریه قبل از انجام مذاکرات، به پیشرفتی در این رایزنی‌ها دست یابد.

تحلیلگران هشدار می‌دهند که شکاف‌های جدی بین ترکیه و سوریه کماکان باقی مانده است، اما این پیشرفت، تنها بر ترس نیرو‌های دموکراتیک سوریه مبنی بر تسلیم شدن ایالات متحده به ترک متحدان کُرد خود تأکید می‌کند.

آشتی ترکیه و سوریه یعنی رسیدن ایران به هدف همیشگی خود

ترکیه از سال ۲۰۱۶ و با بهانه ایجاد منطقه امن در جنوب این کشور، بخش‌هایی از مناطق شمالی سوریه را اشغال کرده است. در این میان، بغداد تلاش کرده تا مانند عمان نقش میانجی را بین آنکارا و دمشق ایفا کند.

عراق همچنین به دلیل موقعیت خود به عنوان پلی بین اردن و مصر برای تقویت روابط اقتصادی و امنیتی مورد تحسین واشنگتن قرار گرفت. بعداً مذاکراتی را نیز بین عربستان سعودی و ایران آغاز کرد که در نهایت منجر به توافق عادی‌سازی روابط میان ۲ کشور شد که البته در چین به امضا رسید.

«عباس کاظم» رئیس بخش عراق در اندیشکده شورای آتلانتیک به میدل‌ایست‌آی گفت بغداد نقش میانجی خود را پذیرفته و مایل است مواضعی را که در تضاد با ایالات متحده است، اتخاذ کند. ۲ کشور قرار است در این ماه درباره آینده حدود ۲۵۰۰ سرباز آمریکایی در عراق گفتگو کنند.

به گفته او، عراق برای گرد هم آوردن اسد و اردوغان بدون توجه به آنچه آمریکا می‌گوید، تلاش خواهد کرد.

همچنین رابرت فورد علت دیگر بی‌توجهی واشنگتن به تلاش‌های بغداد برای میانجی‌گری میان سوریه و ترکیه را «هدف همیشگی ایران برای بیرون راندن آمریکا از منطقه» دانست.

او که منتقد صریح حضور نیرو‌های آمریکایی در سوریه است، گفت مستثنی دانستن میانجی‌گری عراق از هدف کلی تهران برای بیرون راندن ایالات متحده از سوریه غیرممکن است.

این دیپلمات سابق آمریکایی افزود: «هر چیزی که در بغداد اتفاق می‌افتد، تحت کنترل ایران نیست، اما آنچه که تهران همزمان با تمرکز ایالات متحده بر غزه نشان داد، این است که دوستانش می‌توانند تلاش کنند تا دستاورد‌های فزاینده‌ای را کسب کنند که هم به نفع خود و هم به نفع تهران باشد».

منبع: ایسنا