دیگر می‌توان رسماً گفت که «ایکس» نام جدید «توئیتر» است. توئیتر، شبکه اجتماعی قدیمی و پرطرفدار در جهان بود که به کاربران خود اجازه می‌داد پیام‌های کوتاه متنی منتشر کنند. شروع فعالیت این نرم‌افزار به سال ۲۰۰۶ برمی‌گردد که شبکه‌های اجتماعی بسیار محدود بودند. این پلتفرم به سرعت در سراسر جهان محبوب شد تا جایی که کاربران اینترنتی همان سال‌ها که هنوز شبکه‌های اجتماعی فراگیری امروز را نداشت، بسیار با آن خو گرفتند؛ تا آنکه «ایلان ماسک» کارآفرین آمریکایی که بنیانگذار چندین شرکت است، توئیتر را خریداری کرد و دست به تغییراتی در آن زد که تغییر اسم یکی از پر سر و صداترین آنها بود.

این روزها که ابرشرکت‌ها و قدرت‌های جهانی در حوزه فناوری ارتباطات، رقابت ناتمامی بر سر جذب مخاطب بیشتر و ایجاد اعتیادی نامحسوس میان آنان دارند، ماسک نیز تلاش می‌کند به هر قیمتی که شده در صدر اخبار بماند و در رقابتی که روز به روز به درآمد سرسام‌آور مالکان فضای مجازی می‌افزاید و کاربران خود را بیش از پیش در دام اتلاف وقت گرفتار می‌کند، عقب نماند.

به گفته برخی صاحب‌نظران این تغییر نام، تصمیم مناسبی نبوده و «ایلان ماسک» نتوانسته به همراه تیمش این کار را خوب و تمیز از آب در بیاورد؛ چراکه در گوشه و کنار دنیا همچنان نام قبلی این پلتفرم یعنی توئیتر به چشم می‌خورد.

ماسک در سالی که گذشت پس از آنکه با قیمت نجومی ۴۴ میلیارد دلار توئیتر را خرید، فراز و نشیب‌ها و روزهای پرتنشی زیادی را برای آن رقم زد و این حواشی تنها به فضای مجازی و کاربرانش محدود نبود.

او بخش عمده‌ای از کارکنان سابق را اخراج کرد و در اقدامی عجیب، لوگوی ایکس را با نور زیاد و زننده‌ای روی ساختمان اصلی این شرکت در سان‌فرانسیسکو به نمایش گذاشت؛ همین ماجرا باعث شد همسایگان ساختمان توئیتر از نمایش این لوگوی پرنور و درخشان در ساعات تاریکی شکایت‌های زیادی را ثبت کنند و ماسک خیلی زود ناچار شد آن را حذف کند. حالا بعد از این روزهای پرحاشیه اخیر برای توئیتر، نوبت به تغییر اسم و لوگوی این نرم‌افزار برای تمام کاربران در سراسر جهان رسیده است.

۲۵ هزار دلار برای پرنده آبی

تقریباً می‌توان گفت ماسک از زمان خریداری این نرم‌افزار با تصمیم‌گیری‌هایش باعث شده همواره نام او در حاشیه باشد و نظر کاربران مختلف فضای مجازی را به این تغییرات جلب کرده است. بازسازی برند توئیتر و تغییر لوگوی آن، ابتدا با واکنش‌های بسیار منفی از سوی کاربران این نرم افزار رو به رو شد. با این حال بعد از مدتی «CivicScience» پلتفرمی که تأثیر مثبت برندها و رسانه‌ها را بررسی می‌کند، با انتشار آمار یک نظرسنجی ادعا کرد، نظر بسیاری از مخاطبان نسبت به این تغییر مثبت بوده است.

در این نظرسنجی گفته شد اکثر کاربرانی که در بستر توئیتر فعالیتی نمی‌کنند از این تغییر نام و لوگو راضی نیستند و بالعکس، کاربران اصلی توئیتر و کسانی که به صورت روزانه یا هفتگی از آن استفاده می‌کنند و به نوعی این نرم‌افزار را خانه دوم خودم می‌دانند، واکنش نسبتاً مثبتی به این تصمیم ماسک داشته‌اند. البته باید به این موضوع اشاره کرد که توئیتر ۲۵۰ میلیون کاربر دارد و آمار این نظرسنجی فقط بر اساس نظر چند هزار نفر منتشر شده است.

این آمارها در حالی مطرح می‌شوند که مخالفت با این تصمیم در جنبه‌های مختلفی بروز و ظهور داشته است. بعد از آنکه ایلان ماسک تصمیم گرفت لوگوی توئیتر را به ایکس تغییر دهد، استقبال از تلفن‌های همراهی که هنوز این نرم‌افزار را با لوگوی قبلی دارند بسیار زیاد شد. صاحبان آیفون‌هایی که هنوز اپلیکیشن توئیتر را به‌روزرسانی نکرده‌اند، گوشی خود را با قیمت هزاران دلار به فروش گذشته‌اند.

علاقه کاربران به لوگوی قدیمی تا حدی زیاد است که آیفون‌های مجهز به نسخه قدیمی توئیتر به نوعی کلکسیونی به شمار رفته و قیمت آنها در فروشگاه‌های آنلاین به هزاران دلار رسیده است. در یک نمونه، قیمت آیفون مجهز به نسخه قدیمی توئیتر ۲۵٬۰۰۰ دلار قید شده است. یعنی بیش از یک میلیارد تومان! این در حالی است که گران‌ترین تلفن‌های همراه آیفون کمتر از ۲ هزار دلار یا صد میلیون تومان قیمت دارند.

بازسازی به سبک ماسک؛ از تبلیغات تا «دارک مود»

ماسک، مدیر ارشد فناوری توئیتر به دنبال حواشی انتشار خبر تغییر نام و لوگوی توئیتر، با انتشار یک متن توضیح داد که این یک تغییر ساده نیست که صرفاً مربوط به اسم نرم‌افزار شود و همان قابلیت و کارهای قبلی را داشته باشد. او همچنین خبر داد که از ابتدا این نرم‌افزار برای «تبدیل شدن به یک برنامه تمام و کمال» خریداری شد.

ماسک در این متن با اشاره به تغییر هویت این نرم‌افزار می‌گوید: «نام توئیتر برای زمانی که صرفاً امکان به‌اشتراک‌گذاری پیام‌های ۱۴۰ نویسه‌ای وجود داشت، منطقی بود، اما حالا شما تقریباًً می‌توانید هر چیزی از جمله ویدئوهای چندساعته را آپلود کنید.»

آنچه ماسک درباره آن حرف زده ویژگی جدیدی است که در قسمت توضیحات این نرم افزار به آن اشاره شده، مبنی بر اینکه کاربران امکان آپلود یک ویدئو تا حداکثر ۳ ساعت را دارند؛ در حالی که پیش از این فقط کاربران «توئیتر بلو» که امروز دیگر تحت عنوان «ایکس بلو» شناخته می‌شوند امکان آپلود ویدئو تا سقف زمانی ۲ ساعت را داشتند. «توئیتر بلو» سرویس پولی و دارای حق اشتراکی ماهانه بود که به کاربران امکاناتی نظیر اصلاح متن توییت‌های منتشر شده، مشاهده اخبار بدون نیاز به دیدن تبلیغات و … را می‌داد.

تغییرات جدید ایکس یا همان توئیتر سابق به اینجا ختم نمی‌شود. جزئی‌ترین موارد نیز مانند دکمه «ریپورت» یا گزارش دادن هم تغییر کرده و دیگر خبری از پرنده آبی نیست و به جای آن لوگوی «X» ظاهر شده است. علاوه بر این، حساب‌های کاربری مانند Twitter Support و Twitter API با حذف کلمه توئیتر به API و Support تبدیل شده‌اند.

ماسک با نام تجاری ایکس، قصد دارد با اعمال برخی سیاست‌ها، این نرم‌افزار را در زمینه تبلیغات احیا کند. «وال استریت ژورنال» از مهمترین روزنامه‌های سیاسی و اقتصادی جهان گزارش می‌دهد: «یکی از سیاست‌هایی که ماسک قصد اجرای آن را دارد، این است که تیک طلایی برندهایی که حداقل مبلغی را در تعداد روز مشخص برای تبلیغات در بستر این نرم‌افزار استفاده نکرده باشند را حذف کند.» تیک طلایی توئیتر درباره حساب‌های کاربری مربوط به کسب و کارها است.

پرداخت، بانکداری و انجام امور مالی از دیگر فعالیت‌هایی است که ماسک قصد دارد به این پلتفرم اضافه کند و تیم فنی در تلاشند تا این امکان را زودتر در اختیار کاربران قرار دهند. «لیندا یاکارینو» مدیرعامل این شرکت گفت: «ما به ارائه تجربه‌های صوتی زمینه‌های صوتی، تصویری، پیام‌رسانی، پرداخت‌ها، بانکداری برای تمام جامعه کاربرانمان ادامه می‌دهیم و یک بازار جهانی برای ایده‌ها، کالاها، خدمات و فرصت‌ها می‌سازیم.»

علاوه بر این تغییرات، ماسک طبق معمول با یک تصمیم ناگهانی اعلام کرد که ایکس برخلاف توئیتر که پس‌زمینه روشنی داشت و با رنگ‌های آبی و سفید طراحی شده بود، فقط حالت تاریک یا «Dark Mode» خواهد داشت؛ البته او این بار در پی شمار زیادی از واکنش‌های منفی که از سوی کاربران دریافت کرد، از این تصمیم خود منصرف شد.

وقتی‬ مرغ‬ «ماسک‬» ‬یک‬ پا‬ دارد! ‏

تمام این تغییرات علیرغم آن اتفاق می‌افتد که بنا بر توئیت جدیدی که ماسک منتشر کرده، تعداد کاربران ماهانه پلتفرم ایکس یا همان توئیتر سابق به رکورد جدیدی در سال ۲۰۲۳ رسیده است. او با انتشار نموداری نشان داد که شمار کسانی حساب کاربری دارند از ۵۴۰ میلیون فراتر رفته است. ماسک می‌گوید این آمار از آغاز سال جاری میلادی تا کنون ثبت شده است، یعنی تنها با گذشت حدود شش ماه. گفته می‌شود این رشد در وضیعتی اتفاق افتاد که چند هفته قبل رقیب این پلتفرم یعنی تردز عرضه شده بود. علاوه بر این، افزایش شمار کاربران در حالی است که اخیراً بسیاری از ربات‌های این شبکه اجتماعی حذف شده‌اند.

با این حال، هنوز هم عده بسیاری معتقدند که در پی بازسازی برند توئیتر، این پلتفرم تعداد زیادی از کاربران خود را از دست داده و خواهد داد؛ چراکه توئیت‌های زیادی مبنی بر نارضایتی کاربران در «تایم لاین» دیده می‌شود و تعدادی از آنها همچنان در برابر بروزرسانی و اعمال این تصمیمات مقاومت و مخالفت می‌کنند.

نکته جالب توجه آن است که گروهی از دوست‌داران توئیتر به نوعی به دنبال راهی برای آشتی با ماسک می‌گردند. یک کاربر ایرانی با طراحی لوگویی جدید که ترکیبی از کلمه ایکس و پرنده آبی توئیتر است سعی کرده جایگزین مناسبی به ماسک پیشنهاد دهد. کاربران بسیاری با فرستادن این طراحی برای ماسک او را ترغیب کردند که پرنده آبی را تماماً حذف نکند و به نظر می‌رسید به دنبال توافقی با صاحب جدید این پلتفرم بودند تا نه سیخ بسوزد نه کباب! اما با این وجود خبری از توجه ماسک به تمام این مسائل به گوش نمی‌رسد و او روند تغییرات مد نظر خود را با سرعت ادامه می‌دهد.

حواشی تغییر نام توئیتر به اینجا ختم نمی‌شود. اخیراً خبر عجیبی منتشر شد مبنی بر اینکه یک حساب کاربری به نام «ایکس» در توئیتر بدون هیچ توافقی از دست مالک آن خارج شده و نرم‌افزار توئیتر بابت سلب مالکیت هیچ پولی به صاحب آن پرداخت نکرده است. غیرفعال شدن این حساب توئیتری بدون اجازه و توافق با مالک آن واکنش‌های منفی بسیاری را به دنبال داشته است.

«جین هوانگ» مالک حساب ایکس در مصاحبه‌ای با خبرگزاری «تلگراف» اعلام کرده است که مایل به فروش شناسه خود بوده است؛ اما نه تنها مذاکره‌ای مبنی بر خرید آن انجام با او انجام نشده بلکه تنها در ایمیلی به او اطلاع داده شده که شناسه کاربری‌اش از دسترس خارج شده است و اکانت ایکس اساساً جزو دارایی این نرم افزار به شمار می‌رود.

این در حالی است که در مدت اخیر، شناسه‌های تک کلمه‌ای ارزش مادی بالایی پیدا کرده‌اند، برای مثال کاربر شناسه «N» مبلغ ۵۰ هزار دلار برای واگذاری شناسه خود دریافت کرده است. با توجه به این وضعیت، به نظر می‌رسد کاربران توئیتر نمی‌توانند ادعای خاصی بر روی شناسه کاربری خود داشته باشند.

البته پیش از این هم شاهد چنین تغییراتی در شبکه‌های اجتماعی دیگر بوده‌ایم؛ اینستاگرام که طراحی لوگوی اولیه‌اش حدود ۴۵ دقیقه زمان برده بود بعد از چند سال تصمیم به تغییر لوگوی خود گرفت بعد از حدود ۶ ماه به طرح جدید و نهایی رسید. لوگوی ابتدایی آن چیزی شبیه دوربین قدیمی فوری بود و این تغییر آن زمان برخلاف میل مخاطبان رقم خورد که البته همانطور که پیش‌بینی شده بود این تغییر نه تنها به اینستاگرام لطمه‌ای نزد بلکه این نرم‌افزار روز به روز کاربران بیشتری را به خود جذب کرد.

با همه آنچه گفته شد این تغییرات به تدریج روی این نرم افزار قدیمی اعمال می‌شود، چه کاربران نظر مثبتی داشته باشند و چه با آن مخالفت کنند. حال سوال این است با توجه به رشد روز افزون استقبال از این نرم‌افزارها و رقابت شدید میان آنها چه کسی پیروز میدان است؟ آیا تغییرات این‌چنینی در دنیای مجازی و پلتفرم‌ها می‌تواند در پیروزی آنها نقشی داشته باشد؟ آیا بعد از این باز هم شاهد اعمال چنین تصمیمات جدیدی بر روی پلتفرم‌های پرطرفدار جهانی خواهیم بود؟ ماسک با این تغییر می‌تواند کاربران نرم‌افزار را به آن معتادتر و وابستگی روزانه آنها را بیشتر کند؟