رضا پرکاس، درباره بازی ایران و قطر در مرحله نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا ۲۰۲۳، اظهار داشت: با توجه به تمام جوانب از نظر تجربه، کیفیت بازیکنان و شرایط تیمی تصور این بود که ایران می‌تواند فینالیست شود. با این وجود در تمام ۶ بازی جام ملت‌ها کیفیت متضادی داشتیم. سوای نتایج  و کسب پیروزی یا شکست، روند سینوسی در این رقابت‌ها داشتیم.

وی افزود: نیمه دوم بازی مقابل ژاپن اوج کار ایران در جام ملت‌ها بود. بازیکنان از نظر انگیزشی به خودباوری رسیدند. در بازی قطر خیلی طوفانی شروع کردیم. آنها مثل ژاپن قصد نداشتند توپ را به روی زمین بیاورند. ما مقابل پرسینگ هنگ‌کنگ با مشکل مواجه شدیم. بازی با امارات نرمال بازی کردیم و برابر سوریه با مشکل مواجه شدیم.

این کارشناس با ارزیابی گل اول تیم ملی به قطر، تصریح کرد: در چند سال اخیر، قدرت فوتبال ایران روی ضربات ایستگاهی و اوت‌ها بوده و بر همین حساب در نیمه اول به گل رسیدیم. در ۱۰ تا ۱۵ دقیقه ابتدایی، یک بازی هیجانی از دو تیم شاهد بودیم. در ۲۰ دقیقه اول اگر ما به بازی روی زمینی و بازی سرعتی روی می‌آوردیم و از فضاهای خالی بین خطوط مختلف قطر به خوبی استفاده می‌کردیم، می‌توانستیم به گل دوم و سوم هم برسیم.

*  تاکتیک توپ بلند مقابل تیم‌های واکنش‌گرا جواب نمی‌دهد

پرکاس درباره اینکه چرا سبک بازی مقابل قطر نتوانست به تیم ملی کمک کند، گفت: پاسخ این سؤال شما دلیل تفاوت عملکرد بازی ایران مقابل قطر و ژاپن است. مقابل ژاپن از توپ‌های بلند استفاده کردیم و به دلیل اینکه مدافعان ژاپنی به بازی روی زمین تمایل و میانگین قدی پایینی نسبت به ما داشتند، ما روی توپ‌های بلند موفق عمل کردیم. مسائل انگیزشی بازیکنان ما و عملگرا بودن به عنوان بخشی از سبک بازی ژاپن هم تأثیر داشت. قطر اما تیم واکنش‌گرایی است یعنی به انتظار هجوم تیم رقیب می‌نشیند در حالی که ژاپن و امثالهم قصد دارند تیم قالب میدان باشند.

* قطر با شگرد ما مقابل ژاپن، ایران را شکست داد

وی ادامه داد: با توجه به اینکه مدافعان قطری بلند قد هستند، ضربه سر می‌زدند و  مثل ژاپن نمی‌خواستند بازی را روی زمین بیاورند. آنها قصد داشتند از طریق توپ‌های بلند توپ را به مهاجمان خود برسانند یعنی اکرم عفیف و در نیمه دوم المعز علی که در زمین ایران مستقر بودند، را تغذیه کنند. عفیف حتی برای گرفتن توپی که در نزدیکش بود، هیچ وقت درگیر نمی‌شد چون می‌خواست انرژی خودش را برای استارت‌های سرعتی حفظ کند. آنها از  این شگرد نتیجه گرفتند و مشاهده کردید که عفیف زمینه‌ساز گل اول و زننده گل دوم قطر شد. قطر مقابل ایران از استراتژی‌ای بهره گرفت که ما جلوی ژاپن به نمایش در آوردیم و پیروز شدیم.

* خوردن توپ به تیر دروازه جزو حواشی و اتفاقات بازی است

پرکاس با اشاره به دو موقعیت حساس ایران مقابل قطر در نیمه نهایی جام ملت‌ها، گفت: توپ به تیر خوردن جزو حواشی بازی است. اینطور باشد کره هم در بازی آخرش به تیر ضربه زد و ژاپن هم موقعیت‌های خاصی از دست داد. قطر هم چند موقعیت داشت که از دست داد چه بسا اگر بازی ۴ بر ۲ می‌شد، وضعیت بازی به نحو دیگری بود.

* ترکیب ایران مقابل قطر می‌توانست مناسب‌تر باشد

پرکاس راجع‌ به اینکه آیا انتخاب تاکتیک اولیه تیم ملی مقابل قطر اشتباه بود، تصریح کرد: هیچ وقت نمی‌توانیم از کلمه اشتباه برای سیستم، چیدمان یا  تاکتیک تیم استفاده کنیم. ما می‌توانیم از کلمه مناسب یا غیر مناسب استفاده کنیم. ترکیب اولیه ایران می‌توانست مناسب‌تر باشد چرا که قطر مثل عراق و سوریه فیزیکی بازی می‌کند و آنقدر هم تاکتیکی نیست.

* عفیف نیاز به یارگیری نفر به نفر داشت

وی عنوان کرد: ۴ یا ۵ بازیکن ما در قطر بازی کردند و کاملاً باید عفیف را بشناسند. شاید انتظار می‌رفت با کنترل بیشتری نسبت به این بازیکن عمل کنیم. می‌توانستیم با عفیف، یارگیری نفر به نفر انجام دهیم و اصلاً ۱۰ نفره بازی را ادامه می‌دادیم. در مجموع ایران با توجه به خصوصیات قطر از همان ابتدا باید با حضور بازیکنان تکنیکی و رونده مثل ترابی، قایدی و محبی در زمین حاضر می‌شد.

* باید از هافبک‌های خلاق‌تری بهره می‌گرفتیم

کارشناس فوتبال ایران، یادآور شد: بازیکنان خط هافبک را باید از میان کسانی انتخاب می‌کردیم که بتوانند دفاع حریف را دور بزنند و  از ارسال‌ها استفاده کنند؛ یا پاس عمقی بدهند یا قدرت شوت‌زنی داشته باشند؛ اما ما از امید ابراهیمی و سعید عزت اللهی دو هافبک دفاعی صرف استفاده کردیم. در صورت رعایت این جزییات زوج طارمی و آزمون می‌توانستند آزادتر باشند و تغذیه شوند. وقتی از وینگر تکنیکی استفاده می‌کنید مدافعان حریف به ناچار فضای بیشتری در اختیار شما قرار می‌دهند و مهاجمان مرکزی آزادتر می‌شوند.

* حاج صفی نباید از ابتدا در زمین قرار می‌گرفت

پرکاس با ارزیابی تعویض‌های ایران مقابل قطر در نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا، اظهار داشت: دو تعویض در بین دو نیمه داشتیم. یکی از این تعویض‌ها حضور محبی بود. خیلی خوب و توجیه‌پذیر است که ما یک هافبک دفاعی را کم می‌کنیم و محبی که وینگر سرعتی است و بازی قبل گل زده و انگیزه زیادی برای اثبات خودش دارد را وارد زمین کنیم.  این می‌تواند نشانه خوبی برای تهاجمی شدن تیم باشد. اما در مورد تعویض حاجی صفی به نظرم او از ابتدا نباید در ترکیب قرار می‌گرفت.

* مغانلو آمادگی ذهنی ورود به زمین را نداشت

وی ادامه داد: با توجه به نوع بازی و اینکه تیم ما عقب افتاد مغانلو را به جای رامین رضاییان آوردیم. اگر به بازی‌های او در لیگ نگاهی بیندازیم متوجه خواهیم شد که مغانلو در سپاهان از فضاهای پشت مهاجمان به خوبی استفاده می‌کند اما قطری‌‎ها در این مسابقه هیچ وقت ضدحمله نخوردند یا در خط دفاعی فضایی در اختیار ما قرار ندادند که بگوییم از توپ‌های پشت دفاع استفاده می‌کنیم.

پرکاس یادآور شد: مغانلو اصلاً‌ آمادگی ذهنی ورود به زمین را نداشت. تعویض رضاییان که بهترین ارسال کننده لیگ است مغایر با ورود مغانلو بود. زمانی که مهاجم بلند قد یا سرزن وارد زمین می‌کنیم، رضاییان باید در داخل زمین باقی می‌ماند. ۱۳ دقیقه وقت اضافه در این بازی داشتیم؛ اما با تعویض‌هایمان تیم از لحاظ تاکتیکی آشفته شد و با خروج طارمی خیال دفاع قطر راحت شد. مهاجمی که توانایی دریافت پنالتی نداشت نباید آن دقایق از زمین خارج می‌شد.

* مهاجمان از ضربه نهایی به خوبی بهره می‌گیرند

وی در پاسخ به این پرسش که آیا فوتبال ما مشکل ضربه نهایی دارد، گفت: یکی از مثال‌های مهم ضربه نهایی و تأثیرگذار بازیکنان کره جنوبی بودند. آنها در ۲ مسابقه مهم مقابل عربستان و استرالیا با ضربه نهایی به پیروزی رسیدند. علاوه بر نوع تمرینات اینکه بازیکن باید بداند وقتی تیمش عقب است نباید هر شوتی را به سمت دروازه روانه کند چرا که خارج شدن توپ از زمین مسابقه، کلی از وقت را به نفع حریف می‌کُشد. تنها وقتی اقدام به شوت‌زنی کند که بداند به نفع تیم است و توپ در چارچوب جای می‌گیرد.

«طبق آمار بازی ایران و قطر، تیم ملی ۲۳ شوت به سمت دروازه حریف زد و تنها ۵ شوت در چارچوب داشت». پرکاس با بیان این جمله عنوان کرد: آمار بازی ایران – قطر حاکی از آن است که یک پنجم توپ‌های ما در چارچوب بود. مهمترین دلایل این موضوع، تأثیرگذاری استرس و عدم آموزش پایه مناسب است. تاجیکستان و ازبکستان (حتی با ۱۰ بازیکن) پیش از این توانسته بودند، قطر را اذیت کنند اما ما در ضربات نهایی خوب عمل نکردیم و این موضوع باید بعد از مشاهده در تورنمنت کافا و اردن اصلاح می‌شد.

* تغییر نسل تیم ملی و خروج بازیکنان پابه سن گذاشته گریزناپذیر است

وی در مورد لزوم تغییر نسل تیم ملی بعد از جام ملت‌های آسیا گفت: در ۲ یا ۳ جام جهانی اخیر صرفاً با هدف حضور شرکت کردیم. باید طبق اهدافی که ترسیم می‌کنیم چرخه بازیکن‌سازی را اجرا کنیم. تغییر نسل در تیم ملی گریزناپذیر است، اما باید طبق قاعده و اصول انجام شود. برای مثال در دفاع مشکل بازیسازی داریم. این موضوع باید با سختگیری و جدیت در سطح باشگاه‌ها عملی شود. بازیکنان پا به سن گذاشته باید از تیم ملی بروند. بازیکنان جوان هم باید طبق قاعده و اصول تزریق شوند. باید هدفگذاری کنیم که در ۲ یا ۳ جام جهانی دیگر به مراحل بالاتر صعود کنیم و این موضوع قطعاً نیازمند جوانگرایی تیم ملی است. متأسفانه در این جام ملت‌ها ما فقط به حال پرداختیم و آینده‌نگری نداشتیم.