مدرسه دولتی یا غیرانتفاعی؟ شاهد یا تیزهوشان؟ مدرسه هیات امنایی یا نمونه دولتی؟ این روزها در فصل ثبت نام دانش آموزان، انتخاب مدرسه یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های والدینی است که می‌خواهند برای بچه‌هایشان سنگ تمام بگذارند و دانش آموزشان در بهترین فضای آموزشی درس بخواند.

دو روز قبل هم که رییس سازمان مدارس غیر دولتی، شهریه این مدارس را رقمی بین ۵ تا ۴۵ میلیون تومان اعلام کرد. اما واقعاً مدرسه خوب چه مدرسه‌ای است؟ چه ویژگی‌هایی دارد؟ کم نیستند مدارس غیردولتی که با داعیه کشف استعداد و انواع و اقسام کلاس‌های فوق برنامه، شهریه‌های نجومی روی دست والدین می‌گذارند و به موازات آن کم نیستند خانواده‌هایی با درآمد متوسط که برای ثبت نام فرزندشان در فلان مدرسه غیردولتی وام می‌گیرند، زیربار قرض و قوله می‌روند و حتی مجبور می‌شوند دو شیفت کار کنند.

البته بگذریم از اینکه در همین پایتخت خودمان مدارس لاکچری وجود دارد که فوق برنامه‌هایشان حسابی عجیب و غریب است و شامل اردوهای خارج از کشور هم می‌شود! کلاس تنیس و رباتیک و استخر و … ناگفته نماند این مدارس فوق لاکچری و تجاری که هر کسی توان ورود به آن را ندارد هم برای دانش آموزان آفت است و هم برای نظام آموزشی.

والدین باید با مهارت های انتخاب مدرسه مناسب آشنا باشند

*تناسب فرهنگی یکی از ملاک‌های انتخاب مدرسه

اما انتخاب نوع مدرسه هم به مهارت‌هایی نیاز دارد و والدین باید توصیه‌های کارشناسان و مشاوران تربیتی را جدی بگیرند. حجت الاسلام «محمد مهدی الهی منش»؛ پژوهشگر تربیتی توصیه‌هایی در این خصوص دارد؛ «نوع مدرسه آنقدرها مهم نیست. حواستان باشد فضای مدرسه و دانش آموزان و معلمان از نظر فرهنگی با شما تناسب داشته باشند و دانش آموزان آسیب دیده در مدرسه نباشند.»

* کدام مدارس مذهبی در تربیت دینی موفق نیستند؟

بسیاری از خانواده‌های مذهبی و آنها که می‌خواهند فرزندانشان مقید به دین و ارزش‌های دینی باشند سراغ مدارس مذهبی خاص می‌روند که روی موضوع تربیت دینی دانش آموزان تاکید دارد و برای آن برنامه دارد اما حواستان باشد که بعضی از این مدارس مذهبی متاسفانه  روش های تربیتی اشتباهی دارند و این روش ها نتیجه معکوس روی دانش آموزان دارد. حجت الاسلام الهی منش می‌گوید: «مدارسی که از نظر مذهبی رو بازی می‌کنند. مثلاکلاس های اجباری مذهبی، برنامه حفظ قرآن اجباری، نماز جماعت اجباری و… دارند این مدارس معمولاً آسیب زا هستند. تربیت دینی در مدارس ساز و کار خودش را دارد. اگر هم می‌خواهید سراغ مدرسه غیرانتفاعی مذهبی بروید مدرسه‌ای را انتخاب کنید که به زیرساخت‌های تربیتی، تفکر و شخصیت بچه‌ها توجه داشته باشد.»

*پدر و مادر دانش آموزان بهترین راهنما

یکی از بهترین راهکارها برای آنکه دستتان بیاید مدرسه‌ای که برای ثبت نام فرزندتان نشانش کردید گزینه مناسبی هست یا خیر، پرس و جو از والدین دانش آموزانی است که در آن مدرسه درس خوانده‌اند. اصلاً کار سختی نیست. «مریم موسوی»؛ معلم مقطع ابتدایی که سابقه سال‌ها تدریس در پایه‌های مختلف را داشته به پدر و مادرها یک راهکار می‌دهد: «در روزهای مقرر شده برای ثبت نام به مدرسه بروید. از پدر و مادرها پرس و جو کنید. کیفیت آموزش، کلاس‌های فوق برنامه، تعامل با دانش آموزان از نظر پرورشی و تربیتی. با این راهکار چند هیچ جلو می افتید. البته توجه کنید که نظرات یک فرد اصلاً ملاک خوبی نیست. یک ساعت حوصله کنید و نظرات چندین نفر را بپرسید تا در آخر بتوانید براساس آن‌ها تصمیم گیری کنید.»

با دست خودتان فرزندتان را از درس و مدرسه دلزده نکنید

 * کشف استعداد دانش آموز به چه قیمتی؟ /با مدرسه دور از خانه بچه را دلزده نکنید

کشف استعداد دانش آموز به چه قیمتی؟ گاهی برخی پدر و مادرها با دست خودشان فرزندانشان را از  درس و مدرسه  بیزار می‌کنند. می‌پرسید چطور؟ مثلاً خانه‌شان در شرقی‌ترین نقطه تهران است و چون به به و چه چه مدرسه خاصی را شنیده‌اند که در غربی‌ترین نقطه تهران است عزمشان را جزم می‌کنند و دانش آموز را در آن مدرسه ثبت نام می‌کنند. اینطور می‌شود که دانش آموز بیش از سه ساعت از روز را فقط در مسیر رفت و برگشت مدرسه است و ساعت پنج عصر خسته و کوفته به خانه می‌رسد. این کودک کم کم انرژی‌اش و انگیزه‌اش ته می‌کشد.

*با معلم‌ها ملاقات کنید

دولتی و غیر دولتی‌اش مهم نیست. سعی کنید با معلم‌های مدرسه تعامل داشته باشید. شما بیش از هر کسی کودکتان و انتظارات و روحیاتش را می‌شناسید. بعضی از بچه‌ها آرام هستند و در محیط و کلاس آرام، آرامش بیشتری دارند. این دانش آموزان باید در فضای آموزشی آرام درس بخوانند. اما برعکس بعضی بچه‌ها در محیط شلوغ و پر از انرژی تمرکز بیشتری و انگیزه بهتری برای یادگیری دارند. خوب اینها را گفتیم تا برسیم به راهکار موسوی؛ «وقت بگذارید. با معلم‌ها ملاقات کنید. رویکرد آموزشی معلم، شخصیت او، روحیات او، توجه او به تعلیم و تربیت در کنار هم. همه اینها توصیه‌هایی است که والدین باید به آنها در انتخاب مدرسه توجه کنند.»

دور مدارس تک بعدی را خط بکشید

*اعتبار علمی مدرسه برای فرزند شما نان و آب نمی‌شود

باز هم می‌رسیم به واژه به چه قیمتی! برخی مدارس تک بعدی‌اند. یعنی مدیر مدرسه به فکر اعتبار علمی مدرسه است و به همین دلیل با برنامه‌های آموزشی سنگین، تکالیف سنگین دانش آموز، ذهن و روح دانش آموز را محاصره می‌کند. اما به چه قیمتی!‌ این معضل به خصوص در مدارس دوره دوم و  دانش آموزان کنکوری بیشتر است. در این مدارس رقابتی تنگاتنگ بین دانش آموزان شکل می‌گیرد و کارشان به جایی می‌رسد که سر نیم نمره گریه و زاری راه می‌اندازند. موسوی می‌گوید: «عیب این مدارس این است که فقط تعلیم برایشان مهم است نه تربیت. دانش آموزان در این نوع مدارس فقط نمره‌های خوبی می‌گیرند بدون آنکه مهارتی داشته باشند.» حواستان باشد در تور چنین مدارسی گرفتار نشوید.

*محیط اطراف مدرسه را بشناسید/ توصیه‌ای برای والدین دانش آموزان نوجوان

تاکید می‌کنیم دولتی و غیردولتی‌اش مهم نیست. در انتخاب مدرسه نکات ریزی هست که باید به آن توجه کنید. یکی از این نکات به ویژه برای والدینی است که دانش آموز نوجوان دارند و بچه‌هایشان در رفت و آمد به مدرسه، مستقل هستند. موسوی می‌گوید: «محیط اطراف مدرسه مورد نظرتان را شناسایی کنید. از ثبت نام فرزندانتان در مدارسی که در محیط‌های پرخطر هستند اجتناب کنید یا اینکه اگر محیط اطراف مدرسه محیط امنی نیست، برای فرزندتان سرویس مدرسه بگیرید که تا حدودی خیالتان راحت شود. در ضمن حواستان باشد که در داخل مدرسه هم فضای دور از چشم مسئولان مدرسه وجود نداشته باشد.»

نقش اصلی در تربیت فرزندان بر عهده مدرسه است یا والدین؟

*با این راهکار بدون پرداخت هزینه نتیجه بگیرید!

کم نیستند پدر و مادرهایی که در فصل ثبت نام مدارس کفش آهنی پایشان می کنند و از این مدرسه به آن مدرسه می روند. برخی از والدین شاغل برای آنکه فرزندشان ساعت بیشتری را در مدرسه بماند و خیال خودشان راحت تر باشد هر ماه یک سوم حقوقشان را برای شهریه مدرسه می دهند و مثلا خیالشان تخت است که تربیت فرزندشان را سپرده اند به یک مدرسه اسم و رسم دار. اما والدین عزیز توصیه و تلنگر حجت الاسلام الهی منش؛ پژوهشگر تربیت دینی را حسابی جدی بگیرید؛

«به جای اینکه انقدر دغدغه این را داشته باشیم که بچه‌هایمان را  به چه مدرسه‌ای بسپریم، دغدغه داشته باشیم که در ساعت‌های حضور بچه‌ها در خانه، من پدر و مادر چه تعاملی با آنها داشته باشیم. ما گاهی فکر می‌کنیم مدرسه نقش اصلی تربیت را دارد در حالی که اینطور نیست. نقش اصلی تربیت روی دوش من والدین است. گاهی والدین حاضرند ۴۰ میلیون هزینه‌کنند برای مدرسه غیرانتفاعی در صورتی که اگر یک دهم آن هزینه را کنند برای آموزش دیدن خودشان در فضای تربیت فرزند،  یک کارگاه آموزشی شرکت کنند. مشاوره بگیرند، مطالعه کنند برای آموزش برخورد با همسر و ایجاد آرامش و نشاط در فضای خانه به طور قطع نتیجه بهتری نصیبشان می‌شود.»

منبع:فارس