به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبار فارسی به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان ـ سید عباس عراقچی در برنامه «تهران ایران جهان» با اشاره به تصویب قانون عدم همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اظهار داشت: مجلس قانون بسیار مهمی را تصویب کرد و همکاری ایران با آژانس را به تصمیمات شورای عالی امنیت ملی موکول نمود.

وی ادامه داد: در چند ماه اخیر و به‌طور کلی درباره برنامه هسته‌ای، آژانس سابقه خوبی نداشته است. گزارشی تهیه کردند که زمینه‌ساز صدور قطعنامه شد. زمانی که این حمله و تجاوز غیرقانونی و وحشیانه به تأسیسات هسته‌ای ما صورت گرفت، آژانس که وظیفه اصلی‌اش حفاظت از تأسیسات صلح‌آمیز است، از محکوم کردن این حملات امتناع کرد.

عراقچی افزود: مدیرکل باید بداند شرایط کاملاً جدیدی ایجاد شده و طبیعی است که به دلیل تغییرات روی زمین و همچنین قانون مجلس، دوران جدیدی را با آژانس آغاز کنیم که مستلزم تدوین چارچوب جدیدی با این سازمان است.

وزیر امور خارجه تصریح کرد: در این چارچوب، قانون مجلس حتماً مد نظر قرار خواهد گرفت و واقعیات میدانی نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. سوال اصلی از آژانس این است که با توجه به آسیب‌دیدگی تأسیسات هسته‌ای ما، چگونه قصد دارند بازدید انجام دهند؟ طبیعی است که ابتدا باید این چارچوب تدوین شود.

معاون مدیرکل آژانس برای بازرسی و ارزیابی به ایران نمی‌آید

وی ادامه داد: با توجه به درخواست‌هایی که آژانس داشت، ما از معاون مدیرکل آژانس دعوت کردیم تا به تهران بیاید. وی برای بازرسی و ارزیابی نمی‌آید بلکه برای گفت‌و‌گو پیرامون همکاری با آژانس به ایران می‌آید. اگر توانستیم به توافق برسیم، همکاری‌ها آغاز می‌شود و در غیر این صورت ادامه می‌یابد تا چارچوب مورد نظر نهایی شود.

عراقچی در خصوص زمان این سفر افزود: هنوز زمان قطعی سفر مشخص نیست، اما محدوده آن تعیین شده است.

وی درباره سفر خود به روسیه و دیدار با پوتین اظهار داشت: «روسیه و چین دو قدرت عضو دائم شورای امنیت هستند که ما روابط عمیق و دیرینه‌ای با آنها داریم و حوزه همکاری‌مان با آنان وسیع است. ما با هر دو کشور توافق‌های بلندمدتی برای همکاری امضا کرده‌ایم؛ با چین توافق ۲۵ ساله و با روسیه توافق ۲۰ ساله. آقای پزشکیان دو بار به روسیه سفر کردند و هر دو بار با پوتین ملاقات داشتند. من نیز دو بار دیدار کردم؛ یک بار در میانه جنگ و یک بار پس از آن. همچنین آقای لاریجانی به عنوان نماینده رئیس‌جمهور به روسیه رفتند و پیام رهبر معظم انقلاب را منتقل کردند. با چین نیز دو سفر انجام شده است. اجلاس سه‌جانبه در سطح مدیرکل‌ها درباره اسنپ‌بک در تهران برگزار شد. موضع روسیه و چین در جریان تجاوز به ایران قاطع بود.»

وی افزود: «رئیس‌جمهور در شهریور برای شرکت در اجلاس شانگهای به چین سفر می‌کند. همین دو هفته پیش، اجلاس سه‌جانبه ایران، روسیه و چین برگزار شد و ما به طور مداوم در حال رایزنی هستیم. موضع این دو کشور در مقابل حملات علیه ایران بسیار قوی بود.»

هنوز دور جدید مذاکره با آمریکا قطعی نشده است

وزیر امور خارجه درباره دور جدید مذاکرات با آمریکا گفت: قراری قطعی نشده است، اما صحبت‌هایی بوده و هنوز هم ادامه دارد. پیام‌هایی نیز به ما رسیده است. اینکه در آینده مذاکراتی انجام شود بستگی به مصالح ما دارد. مذاکره بخشی از عرصه هماوردی ما با سایر کشور‌ها و به‌ویژه آمریکا است. هر جا لازم باشد می‌جنگیم و هر جا لازم باشد مذاکره می‌کنیم. برای تأمین منافع ملی، هیچیک از ابزار‌های موجود را از دست نمی‌دهیم.

وی با بیان اینکه در مذاکرات قبلی دست پر بودیم و هیچ کوتاهی نکردیم، گفت:، چون طرف مقابل به هدفشان نرسید، به جنگ روی آوردند. ما در دفاع از منافع مردم کوتاهی نکردیم. مذاکرات قبل از جنگ، منجر به شناسایی حقانیت ایران و مشروعیت ما در مقابل رژیم صهیونیستی و آمریکا شد. بسیاری حملات را محکوم و از ایران حمایت کردند. تقریباً همه سازمان‌های بین‌المللی به جز شورای امنیت، شورای حکام و آژانس، این حملات را محکوم کردند.

عراقچی ادامه داد: مردم دیدند که ایران دیپلماسی را از دست نداد و اتمام حجت شد و حقانیت دفاع ایران از خود را اثبات کرد.

وی یادآور شد: نباید از نقش داهیانه و شجاعانه مقام معظم رهبری در طول سال‌های گذشته و این دوره خاص غفلت کنیم؛ ایشان هم در مذاکرات و هم در دفاع، با رهبری خردمندانه و شجاعانه و عصای موسی‌گونه خود، راه را باز کردند و اجازه ندادند دشمنان به هدفشان برسند. در مدت کوتاهی همه چیز را احیا و بازسازی کردند. من در طول ۱۲ روز دیدم چگونه رهبری ایشان راه را باز می‌کرد و این حماسه به وجود آمد.

لاریجانی استوانه سیاسی ایران و نماد اعتدال و عقلانیت است

عراقچی درباره انتصاب علی لاریجانی به‌عنوان دبیر جدید شورای عالی امنیت ملی و نقش وی در ادامه مذاکرات اظهار کرد: ایشان حتماً کمک‌کار خواهند بود. لاریجانی استوانه سیاسی ایران و نماد اعتدال و عقلانیت است و تجربه زیادی در حوزه داخلی و سیاست خارجی دارد. فکر می‌کنم از سطح بینش و شعور فوق‌العاده‌ای برخوردار است و مسائل را دقیق می‌بیند. در سیاست خارجی نیز بینش عمیق و واقع‌بینانه‌ای دارد و مطمئنم در دوران ایشان در سیاست خارجی بهتر و راحت‌تر حرکت خواهیم کرد. البته با آقای احمدیان هم در حرکت بودیم و مصلحت بر تغییر بوده است. من اطمینان می‌دهم که دستگاه سیاست خارجی در هماهنگی نزدیک با ایشان خواهد بود.

وی افزود: بحث اینکه چگونه مذاکره کنیم و با چه اختیارات و ترتیبی باشد، همه در سطح عالی بررسی می‌شود و ما تابع تصمیمات هستیم. تصور من این است که در دوره جدید هم به همان شکل سابق حرکت خواهیم کرد. ما در دوران گذشته مسئول اجرای مذاکرات بودیم، اما سیاست‌گذاری در شورای عالی امنیت ملی انجام می‌شد.

عراقچی درباره کادرسازی در وزارت امور خارجه گفت: آقای خوشرو اولین رئیس دانشکده روابط بین‌الملل بودند. وزارت خارجه دانشکده روابط بین‌الملل دارد که سابقه بیش از ۱۲۰ سال دارد. پس از انقلاب نام آن تغییر یافت و آقای خوشرو آن را سازماندهی کردند. تاکنون دانشجویان بسیاری تربیت شده‌اند. متأسفانه در چند سال گذشته سیاستی دنبال می‌شد که دانشکده منحل شود که بحث طولانی بود، اما در چند ماه گذشته توانستیم دانشکده را مجدداً تثبیت کنیم و اکنون دانشکده با نیروی جدید کار خود را آغاز کرده است.

استفاده از هوش مصنوعی در روند مذاکرات

عراقچی در ادامه درباره استفاده از هوش مصنوعی در روند مذاکرات گفت: فعلاً هنوز استفاده نکرده‌ایم. سیاست خارجی نیاز زیادی به فکر کردن دارد و کشور‌هایی موفق‌تر هستند که بتوانند تولید فکر و ایده کنند. کاری که ما زیاد انجام می‌دهیم برگزاری جلسات طوفان فکری و بارش فکری است که آدابی دارد و کمک می‌کند ذهن‌ها همدیگر را تکمیل کنند. البته به هوش مصنوعی هم در وزارت خارجه اهمیت می‌دهیم و بخش فناوری ما روی این موضوع کار می‌کند.

وزیر امور خارجه با اشاره به روابط ایران با مصر و اردن افزود: هر دو کشور نقش بسیار جدی و حساسی در غرب آسیا دارند. روابط ما با مصر در طول یک سال گذشته جهش فوق‌العاده‌ای داشته است. من چهار بار با رئیس‌جمهور مصر دیدار کرده‌ام و با هیچ رئیس‌جمهوری تا این حد ملاقات نداشته‌ام. همچنین بیش از ۱۰ دیدار با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. مصر کشوری مهم و تأثیرگذار در جهان اسلام است و در موضوعات متعددی مانند غزه، منطقه، هسته‌ای و… ما به طور مرتب در حال مشورت هستیم. روابط دوجانبه پیشرفت خوبی داشته و موانع گذشته برداشته شده است. حتی نام یک خیابان در تهران تغییر یافته و طرف مقابل نیز ترتیبات لازم را انجام داده است. اراده لازم برای همکاری در هر دو طرف وجود دارد.

وی ادامه داد: روابط ما با مصر بسیار فراتر از حد انتظار است و ممکن است در ماه‌های آینده گسترده‌تر شود.

عراقچی درباره روابط با اردن گفت: روابط ما با اردن نیز به همین شکل است و در سطح کاردار هستیم. سیاست ما در یک سال گذشته، شاید در تاریخ سیاست خارجی ایران بی‌نظیر بوده است. از میزان التهابات و تنش‌هایی که وجود داشته، همه چیز را تجربه کرده‌ایم؛ اما یک بخش بسیار برجسته، رشد فوق‌العاده در روابط خوب ایران با همسایگان است که البته با زحمت و تلاش فراوان انجام شده است.

سفر پزشکیان به ارمنستان

وی ادامه داد: رئیس‌جمهور به عراق، پاکستان، آذربایجان، قطر و عمان سفر کردند و دو هفته آینده نیز به ارمنستان خواهند رفت. من خودم نیز سفر‌های متعددی داشته‌ام.

عراقچی افزود: در تنش‌های اخیر منطقه، بیانیه‌های تک‌تک کشور‌های عضو سازمان همکاری اسلامی یک هاله حمایتی خوبی در کنار ایران ایجاد کرده است. روابط منطقه‌ای ما توانسته سیاست خارجی کشور را در جایگاه خوبی نگه دارد.

وزیر امور خارجه در واکنش به اظهارات خود درباره شروط ایران برای ازسرگیری مذاکرات تصریح کرد: به تعهدات آمریکا نمی‌توان امید داشت، اما اگر بتوانند اطمینان دهند که در صورت ورود به مذاکره، جنگ تکرار نخواهد شد و مذاکرات واقعی خواهند بود، این برای ما هنوز تضمین نشده است. اگر تصور کنند ما وارد مذاکراتی می‌شویم که بخواهند در میز مذاکره به اهدافی برسند که در جنگ نتوانستند، این طور نیست. موضع ما قوی‌تر شده است. قبلاً گفتم تأسیسات ما صدمه دیده، اما اراده ما نه.

وی با طرح این سوال که مگر می‌شود علم را از بین برد؟» افزود: «در اظهارات مقامات آمریکایی این تکرار می‌شود که عملیات نظامی علیه ایران ناموفق بوده است. بله ساختمان‌ها تخریب شده، اما دانش ما سر جای خود باقی است. اراده ما پابرجاست و ما به این مسیر ادامه می‌دهیم. اگر طرف مقابل با این فهم وارد مذاکره شود، ما آماده ورود به مذاکرات هستیم. منطق مذاکراتی ما روشن است و نسبت به صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود، آمادگی اعتمادسازی داریم، اما باید حقوق ما نیز محترم شمرده شود، تحریم‌ها رفع شود و غنی‌سازی ادامه یابد.

عراقچی با اشاره به موضوع «اسنپ‌بک» و تهدیدات اروپایی‌ها تصریح کرد: در جامعه، موضوع اسنپ‌بک بیش از حد بزرگ شده و بیش از واقعیت خود، به آن پرداخته‌اند؛ در حالی‌که مسئله به آن شدت نیست.

اسنپ‌بک یک سازوکار دوطرفه است

وی ادامه داد: در برجام، این پرسش وجود داشت که ضمانت اجرای توافق چیست؟ این سوال برای خود ما هم مطرح بود که اگر طرف مقابل تعهداتش را انجام ندهد، ما چه کار باید بکنیم؟ آنها هم همین نگرانی را داشتند. نهایتاً توافق شد که مکانیزمی در برجام پیش‌بینی شود تا اگر طرفی تعهداتش را اجرا نکرد، طرف دیگر بتواند به وضعیت قبل از برجام بازگردد. بنابراین، اسنپ‌بک یک سازوکار دوطرفه است. آمریکا که از توافق خارج شد، هیچ؛ اما ایران نیز پس از عدم اجرای تعهدات طرف‌های مقابل، بر اساس بند ۳۶ برجام، از تمامی تعهدات خود عبور کرده و به وضعیت پیش از برجام بازگشت. امروز برنامه هسته‌ای ما از آن زمان نیز جلوتر رفته است. اروپایی‌ها، اما تاکنون هیچ‌گونه اقدامی در این خصوص نکرده‌اند.

وزیر امور خارجه گفت: این سازوکار طوری طراحی شده که حتی کشور‌هایی مانند روسیه و چین هم نتوانند آن را وتو کنند. همچنین، طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، کشور‌ها می‌توانند از این مکانیسم برای بازگرداندن تحریم‌ها استفاده کنند، اما مدت اعتبار این اختیار ۲۸ مهر امسال به پایان می‌رسد و اگر تا آن زمان اقدامی نکنند، این حق را از دست خواهند داد.

وی افزود: ما معتقدیم کشور‌های اروپایی تعهدات خود را انجام نداده‌اند و اساساً دیگر عضو مؤثر برجام نیستند؛ بنابراین حق استفاده از اسنپ‌بک را ندارند. این روز‌ها بحث تمدید این مکانیسم را مطرح کرده‌اند، اما ما معتقدیم اساساً چنین حقی برای آنها وجود ندارد.

عراقچی در ادامه گفت: اگر هم اسنپ‌بک فعال شود، از لحاظ اقتصادی تغییر زیادی در وضعیت ایران ایجاد نمی‌شود، چون عملاً تحریم‌های زیادی باقی نمانده که اعمال نشده باشد؛ اما از نظر سیاسی، این موضوع اهمیت دارد. موضع ما با کشور‌های اروپایی روشن است. اگر آنها به سمت فعال‌سازی اسنپ‌بک بروند، ما واکنش نشان خواهیم داد و در زمان مناسب تصمیم مقتضی را خواهیم گرفت. با این اقدام، آنها نقش خود را در مسیر هسته‌ای ایران از دست خواهند داد.

عراقچی درباره تلاش‌ها برای خلع سلاح حزب‌الله تصریح کرد: این نخستین‌بار نیست که برای خلع سلاح حزب‌الله و جریان مقاومت تلاش می‌شود. آنها در صحنه عمل دیده‌اند که سلاح مقاومت چه توانمندی‌هایی دارد و چه کار‌هایی می‌تواند انجام دهد. اکنون گمان می‌کنند می‌توانند حزب‌الله را خلع سلاح کنند، اما موضع‌گیری رهبر حزب‌الله نشان داد که محکم ایستاده‌اند و از موضعی قوی برخوردارند؛ حتی جنبش امل نیز موضعی قاطع اتخاذ کرده است. شیعیان در لبنان همچنان در اوج قدرت خود هستند.

وی خاطرنشان کرد: حزب‌الله بار دیگر خود را ساماندهی کرده و از توان دفاعی بالایی برخوردار است. ما از تصمیمات آنها حمایت می‌کنیم، اما دخالت نمی‌کنیم.

وزیر امور خارجه در پایان، با گرامی‌داشت یاد و خاطره شهدای خبرنگار و دیپلمات‌ها گفت: مزار شریف ویژگی فوق‌العاده‌ای دارد؛ در آن‌جا دیپلمات‌ها و خبرنگاران در میدان به شهادت رسیدند. از این‌رو، اهمیت حرکت همزمان میدان، دیپلماسی و رسانه بیشتر نمایان می‌شود.

منبع: مهر