به گزارش خبرنگار فرهنگی پایگاه اطلاع رسانی اخبار فارسی به نقل از خبرگزاری دانشجو، این روز ها انیمیشن های ایرانی در صدر موفقیت گیشه های سینما هستند، بسیاری از انیمیشن هایی که اکران شدند توانستند نظر بسیاری از مردم را به خود جلب کنند و در مقایسه با فیلم های سینمایی بتوانند حتی رکورد فروش گیشه را نسبت به خود بزنند.

رکوردی که انیمیشن در گیشه های سینما کسب کرد

با نگاهی اجمالی به روند تولید انیمیشن و بررسی نمونه‌های موفقی مثل «شاهزاده روم»، «فیلشاه»، «پسر دلفینی»، «لوپتو»، «بچه زرنگ» و «ببعی قهرمان» این بحث به میان می آید که انیمیشن ایران در سال‌های اخیر پیشرفت چشم‌گیری داشته است. شاهد این پیشرفت گیشه‌ی موفق این انیمیشن‌ها در قیاس با دیگر آثار سینمایی است. طبق اخبار برخلاف عدم موفقیت فیلم‌های غیرکمدی در گیشه، «ببعی قهرمان» به عنوان یک انیمیشن روی پرده نقره‌ای توانسته تنها یک روز پس از آغاز اکران به فروش یک میلیاردی برسد و در مهرماه امسال رکورد خوبی را به ثبت برساند. 

با توجه به شرایط راکد سینمای کودک در سال های گذشته می‌توان انیمیشن را بستری مناسب در جهت رشد مالی این حوزه‌ی فیلمسازی و کمک به احیای دیگر آثار سینمای کودک دانست. همچنین تولید فیلم هایی غیر از انیمیشن در حوزه کودک و نوجوان مانند «باغ کیانوش» توانسته نظر بسیاری از منتقدان را جذب خود کند و آثاری با امید اجتماعی مطلوب و سطح بالایی را خلق کند.

اکران بین‌المللی انیمیشن ها

اکران بین‌المللی برای هر اثری می‌تواند پله‌ی صعود محسوب شود، چه رسد به صنعت انیمیشن ایران که تازه از سال ۹۴ با اکران «شاهزاده رومی» جان گرفت. شاهزاده روم ابتدا در ایران به اکران درآمد و سپس در کشورهای انگلستان، لبنان، عراق، کویت، امارات متحده عربی، مجارستان، فرانسه، استرالیا، کانادا و دیگر کشورها روی پرده سینماها رفت و مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. انیمیشین بعدی «فیلشاه» بود که با فروش نیم میلیون دلاری در لبنان، اختصاص ۴۰۰ سالن سینما برای این انیمیشن در روسیه و اکران در اردن و عراق و امارات به موفقیت‌های بیش از پیش صنعت پویانمایی دامن زد. این موفقیت‌ها با دیگر آثار در سال‌های بعدی ادامه داشت. از جمله «پسر دلفینی» بود که توانست طی دو هفته اکران در روسیه به فروش یک میلیون و هفتصد هزاردلاری برسد و رتبه دوم پرفروش‌ترین فیلم‌های در حال اکران روسیه را به دست بیاورد. این اثر در پلتفرم‌های پخش فیلم و سریال روسی نیز منتشر شد و به فروش یک‌میلیون‌دلاری رسید. «پسر دلفینی» با دریافت جایزه آرتک روسیه، این کشور را به قصد اکران در سینماهای ترکیه، صربستان، اسپانیا، بوسنی و مونته‌نگرو ترک کرد. اکران‌هایی که نشان از استقبال ویژه‌ای برای این انیمیشن ایرانی داشت. تا آن‌جا که چند کشور نسبت به خرید نسخه سریالی «پسر دلفینی» که هنوز ساخته نشده بود ابراز تمایل و اقدام به پیش‌خرید آن کردند.

«ببعی قهرمان» نیز اکران بین‌المللی خود را از قزاقستان شروع کرد و پس از آن به آذربایجان رفت. در این میان اکران انیمیشن «بچه زرنگ» در ترکیه و روسیه موفقیت دیگری برای انیمیشن ایرانی بود؛  پس از آن ماجرای اکران «بچه زرنگ» در اسرائیل به سر خط خبرها بدل شد.   

در مجموع این اتفاقات نمایانگر توانایی انیمیشن‌های ایرانی در معرفی فرهنگ و تفکر ایرانی در عرصه‌های جهانی است. اکران بین‌المللی در صنعت فیلمسازی و بالاخص پویانمایی یک اتفاق مهم طلقی می‌شود و بیانگر این است که انیمیشن‌های ایرانی می‌توانند فراتر از مرزها اکران شوند و نماینده‌ای از فرهنگ و تفکر ایرانی در سطح جهانی باشند.

جان تازه ای که باید به انیمیشن داد

تولید انیمیشن در ایران حال و روز غریبی دارد و عمده کسانی هم که در این بخش فعالیت می‌کنند بیشتر از سر ذوق و دغدغه‌ شخصی‌شان است وگرنه حال نزار بودجه سینمای ایران که توان و امکان حمایت شایسته از آنها را ندارد. با این حال با توجه به استقبالی که از سوی مردم برای انیمیشن ها شکل‌ گرفت بسیاری از سازمان های دولتی دست به کار شدند و برای تولیدات انیمشن اقدام کردند.

تاریخچه انیمیشن ها در جشنواره فیلم فجر

با توجه به این که سینمای ایران طی سال ها و تجربیات خود نشان داد که انیمیشن برای آن بسیار جذاب است و مخاطبان پر و پا قرص خود را دارد. به همین دلیل بخش انیمیشن از سال ۱۳۹۴ در سی و چهارمین دوره جشنواره فجر به این جشنواره اضافه شد. تا کنون آثار بسیاری در جشنواره فیلم فجر در حوزه کودک و نوجوان حضور داشتند اما آن طور که پیش بینی می شد به آن ها پرداخته نشد.

جشنواره پارسال با موجی از انتقاد

محمدمهدی شکوری ،تهیه کننده «ببعی قهرمان» انیمیشن برتر جشنواره فجر در دوره ۴۲ ضمن انتقاد از عملکرد فجر این دوره نسبت به صنعت انیمیشن گفت: سال‌ها است که جشنواره فجر، جشنواره پویانمایی و حوزه کودک نیست. دوستان با جدا کردن بخش پویانمایی، ادعای بها‌ دادن به این بخش را می‌کنند اما جوری رفتار می‌کنند که انگار پویانمایی، سینمایی نیست؛ در صورتی که همه پویانمایی‌ها، سینمایی بودند و باید در کنار سایر کارهای سینمایی مورد قضاوت قرار می‌گرفتند. 

شروع غیر رسمی پویانمایی با تحویل سال ۱۵۰۰

در نوروز ۱۳۹۲، پویانمایی کمدی «تهران ۱۵۰۰» به کارگردانی بهرام عظیمی و تهیه‌کنندگی محمد و عبدالحسین ابوالحسنی به روی پرده رفت. این انیمیشن با صداپیشگی بازیگرانی نظیر محمدرضا شریفی نیا، مهران مدیری و بهرام رادان، داستان ۱۵ روز پیش از سال ۱۵۰۰ هجری شمسی را روایت می‌کند. «تهران ۱۵۰۰» اولین فیلم پویانمایی بود که در ایران به اکران عمومی درآمد و مورد استقبال جشنواره‌های داخلی و خارجی قرار گرفت. این اثر در جشنواره فیلم فجر کاندید بهترین فیلم اول و برنده جایزه بهترین دستاورد هنری شد. همچنین در جشن حافظ نیز کاندید بهترین دستاورد فنی و هنری گردید. «تهران ۱۵۰۰» نخستین نماینده ایران در جشنواره انیمیشن انسی فرانسه و در جشنواره‌های پیساف کره و فیوچر فیلم ایتالیا به نمایش درآمد.

حضور بی سابقه ۸ پویانمایی

در سال ۱۳۹۴ و سی و چهارمین دوره جشنواره فجر، برای نخستین بار ۸ پویانمایی به‌طور هم‌زمان در این جشنواره شرکت کردند. این آثار شامل:

• فهرست مقدس (محمدامین همدانی)در مسیر باران (حامد کاتبی) پادشاه آب (مجید اسماعیلی)نبرد خلیج‌فارس ۲ (فرهاد عظیما)قلب خورشید (احمد علمداری) بازمانده (احسان طاهری)کله آهنی (غلامرضا ملااحمدی)

حضور رسمی پویانمایی‌

حضور پررنگ آثار پویانمایی در سی و چهارمین جشنواره فجر منجر به ایجاد بخشی مستقل برای پویانمایی در این جشنواره شد. از سال ۱۳۹۷، با تأمین شرایط لازم، یک سیمرغ برای بهترین پویانمایی سینمای ایران در نظر گرفته شد. این سیمرغ برای نخستین بار در سی و هفتمین دوره جشنواره فجر به «آخرین داستان» به کارگردانی اشکان رهگذر تعلق گرفت.این انیمیشن لیستی بلند از جوایز را در کارنامه خود دارد، از جمله:•    پروانه زرین بهترین کارگردان بلند پویانمایی•    بهترین فیلمنامه بخش بین‌الملل از سی و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان•    جایزه ویژه هیئت داوران از همین جشنواره•    تندیس طلایی بهترین اثر بلند در یازدهمین جشنواره بین‌المللی پویانمایی تهران«آخرین داستان» همچنین در جشنواره‌های جهانی مانند جشنواره‌های اسپانیا، آمریکای جنوبی و سن دیگو آمریکا در سال ۲۰۱۸ جایزه بهترین پویانمایی بلند سینمایی را دریافت کرد و مورد تحسین قرار گرفت.پویانمایی «بنیامین» نیز در سی و هفتمین جشنواره فجر حضور داشت. اگرچه این اثر به بخش رقابتی جشنواره فیلم فجر راه نیافت، اما موفق به کسب جایزه بهترین پویانمایی سینمایی در سی و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم کودک و نوجوان اصفهان شد.علاوه بر این، «بنیامین» در تانزانیا نیز موفق به دریافت جوایز بهترین فیلم داستانی و بهترین کاراکتر پویانمایی گردید.دیگر پویانمایی حاضر در این دوره از جشنواره فجر، «شب آفتابی» به کارگردانی علی مدنی بود.

پویانمایی در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر

۴ انیمیشن در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر طبق نظر هیئت انتخاب این جشنواره برگزیده شد که اسامی آن را در ادامه می بینید:

• افسانه سپهر (عماد رحمانی و مهرداد محرابی)پسر دلفینی ۲ (محمدامین همدانی)زال و رودابه (محمدعلی سجادی)ژولیت و شاه (اشکان رهگذر)

افسانه سپهر

انیمیشن «افسانه سپهر»، به کارگردانی عماد رحمانی و تهیه‌کنندگی مهدی جعفری جوزانی برای حضور در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر آماده می‌شود.

این تیم سال گذشته با انیمیشن شمشیر و اندوه، در جشنواره فجر حضور داشته است که برای اولین بار در تاریخ انیمیشن ایران با استفاده از اسکن انسانی (MetaHuman) تولید شده بود و افسانه سپهر، دومین اثر مجموعه مهوا است که راهی جشنواره فجر می‌شود و سفر قهرمانانه سپهر روایت می‌کند.

براساس شنیده ها صداپیشگی یکی از شخصیت‌های اصلی این پویا نمایی را کاظم سیاحی بازیگر و صداپیشه سینما و تلویزیون برعهده داشته است.

رحمانی کارگردان انیمیشن «افسانه سپهر» درخصوص حضور در چهل و سومین جشنواره فیلم فجر به دانشجو گفت: ما برای جشنواره فجر امسال ثبت‌نام کرده‌ایم، باتوجه به اعلام جشنواره فجر سه اثر انیمیشن بلند سینمایی برای این جشنواره در نظر گرفته شده است که یکی از آن‌ها اثر ماست.  با این حال، هنوز آثار راه‌یافته به جشنواره اعلام نشده است. هرچند گفته شده که احتمالاً برای انیمیشن‌ها اتفاقات خوبی خواهد افتاد و به جشنواره راه خواهند یافت.

«افسانه سپهر» درباره چیست؟!

وی در رابطه با داستان و نوع پردازش «افسانه سپهر» گفت : داستان «سپهر» نزدیک به یک سال و نیم تحت نگارش آقای جعفری بوده است. هدف ما این بوده که اثری جذاب برای کودکان تولید کنیم. در این داستان، یوز به عنوان کاراکتری در کنار قهرمان اصلی، که یک پسر بچه ۸ ساله به نام سپهر است، قرار می‌گیرد. این دو شخصیت درگیر یک افسانه باستانی ایرانی می‌شوند و در کنار آن، سفری قهرمانانه برای نجات خانواده‌شان را تجربه می‌کنند.

رحمانی ادامه داد: این اثر، یک کار موزیکال و کمدی است که مفاهیمی چون دوستی، محبت و ایثار را برای کودکان به تصویر می‌کشد. شخصیت یوز، که نامش «بابو» است، فضایی هیجان‌انگیز و دوست‌داشتنی برای مخاطب ایجاد می‌کند. ریتم کار بسیار تند و محیط‌ها شاداب است و نورپردازی جذاب، فضاسازی را به گونه‌ای انجام داده که به آثار خوب داخلی و خارجی نزدیک باشد. این موضوع باعث می‌شود که کودکان بهتر با اثر همزادپنداری کنند و با آن همراه‌تر شوند. همچنین سعی کرده‌ایم قصه به گونه‌ای باشد که برای مخاطبان بزرگسال نیز جذاب باشد. به این ترتیب، والدینی که کودکان خود را همراهی می‌کنند، بتوانند از کار لذت ببرند و اثری خسته‌کننده مانند برخی از کارهای کودکانه وجود نداشته باشد.

پسر دلفینی

۲

پس از گذشت ۲ سال از اکران اولین قسمت از مجموعه سینمایی انیمیشن «پسر دلفینی»، قسمت دوم این انیمیشن با عنوان «پسر دلفینی۲» به تهیه‌کنندگی محمدامین همدانی و کارگردانی محمدخیراندیش به چهل و سومین جشنواره فیلم فجر می‌آید.

مراحل فنی انیمیشن «پسر دلفینی۲» به تازگی به پایان رسیده و علیرغم حضور این انیمیشن در سال‌های اخیر در بازارهای جهانی، نخستین نمایش این اثر در جشنواره فیلم فجر خواهد بود.

ناهید امیریان، حامد عزیزی، مریم جلینی، ثریا قاسمی، شراره حضرتی، ارسلان جولایی، ژرژ پطروسی، تورج نصر و … صداپیشه‌گان این انیمیشن سینمایی هستند.

انیمیشن «پسر دلفینی ۱» تاکنون در ۳۰ کشور دنیا اکران شده‌ است. کانادا، روسیه، ترکیه، اسپانیا، آمریکا، ایتالیا، پرتغال، عربستان صعودی، آلمان، از جمله کشورهایی هستند که این انیمیشن در سینماهای آن به نمایش در آمده است.‌ همچنین نتفیلیکس، اپل تی‌وی و آمازون پلتفرم‌هایی هستند که در فرایند پخش بین‌الملل «پسر دلفینی ۱» حضور داشته‌اند.

انیمیشن سینمایی «پسر دلفینی۲» در ششمین روز جشنواره، چهارشنبه ۱۷ بهمن سانس دوم در سینمای اهالی رسانه در برج میلاد به نمایش درمی‌آید.

زال و رودابه 

انیمیشن «زال و رودابه» به کارگردانی و تهیه کنندگی محمدعلی سجادی در سانس ۲پویانمایی نمایش داده می‌شود. این انیمیشن جمعه ۱۹ بهمن اکران می‌شود.

محمدعلی سجادی کارگردان، فیلم نامه نویس، تهیه کننده، تدوین گر، نقاش، نویسنده و طراح صحنه و لباس ایرانی است.وی نخستین فیلم سینمایی اش را در سن ۲۶ سالگی در سال ۱۳۶۲ به نام بازجویی یک جنایت ساخت که تا سال ها به عنوان بهترین فیلم ایرانی در ژانر پلیسی-جنایی شناخته می شد. سجادی در سال ۱۳۸۰ اثیری را کارگردانی کرد و مطرح شد. وی بعدها نیز با فیلم جنایت نامزد بهترین کارگردانی جشنواره فیلم قاهره شد و جایزه بهترین کارگردانی را از هفتیمن جشن خانه سینما دریافت کرد.

ژولیت و شا

پروژه، «ژولیت و شاه» به نویسندگی و کارگردانی اشکان رهگذر انیمیشنی در ژانر کمدی-رمانتیک و موزیکال است که به وقایع تاریخی شکل‌گیری تئاتر غربی در ایران می‌پردازد. امین قاضی مدیر دوبلاژ این انیمیشن سینمایی است و به تازگی مرحله صداپیشگی آن به پایان رسیده است.

نصرالله مدقالچی، وحید رونقی، ساناز غلامی، شهره روحی، مهدی فضلی، محمد خاوری، سمیه الیاسی، مرضیه پورمرشد، سانیا طیبی، ناصر محمدی، کیکاووس شکوهی، علیرضا طاهری، سپهر جمشید پور، محمدحسین شایسته، متین رسانه، هومان کریمی، حامد علیپور، سجاد رمضان‌زاده، مهسا دانشور، پرنیان ابریشم‌کش، عرفانه خوش‌نژاد، پرنیان شادکام، الهه سادات حسینی، سارا برخورداری، محمدحسین موحدی پارسا، فاطمه روحانی از دیگر صداپیشگانی هستند که با این پروژه سینمایی همکاری داشته‌اند.

در خلاصه داستان انیمیشن سینمایی «ژولیت و شاه» آمده است: «جولی بازیگر جویای نام ولی تازه‌کار تئاتر، توسط ناصرالدین‌شاه به ایران دعوت می‌شود تا نقش ژولیت را در نمایشی بازی کند. غافل از آنکه شاه نقشه دیگری برای او دارد.»

بهزاد عمرانی خواننده گروه بمرانی و امید نعمتی خواننده گروه پالت از خوانندگان ترانه‌های انیمیشن موزیکال «ژولیت و شاه» هستند.

آرمان رهگذر تهیه‌کنندگی، ژینوس پدرام تدوین، بهنام جلیلیان آهنگ‌سازی و میثم یوسفی ترانه‌سرایی این انیمیشن سینمایی را بر عهده دارند.

این انیمیشن سینمایی برای نخستین‌بار به بهانه حضور اشکان رهگذر به‌عنوان داور جایزه «ساتوشی کن» در جشنواره بین‌المللی فانتازیا ۲۰۲۱رونمایی و پس از آن در جشنواره بین‌المللی انیمیشن انسی ۲۰۲۲ به تهیه‌کنندگان و پخش‌کنندگان جهانی معرفی شد.

خبرنگار مهلا رنجبران