«بهزاد محمدی» در یادداشتی برای ایسنا نوشت: «جوزف نای» استاد بلامنازع روابط بین‌الملل در اوایل دهه ۹۰ به تببین اصطلاح قدرت نرم (Soft Power) پرداخت. او با تبیین این واژه سعی داشت این مفهوم را به مخاطبان بیاموزد که در دوران جدید توانایی یک کشور در تاثیرگذاری بر دیگر کشورها نه از طریق زور و فشار (قدرت سخت)، بلکه از طریق گفت‌وگو و تعاملات انسانی امکان‌پذیر است.
از منظر ژوزف نای، قدرت نرم به معنای توانایی یک کشور در جلب توجه و حمایت دیگر کشورها از طریق جذابیت‌های فرهنگی، سیاسی و اخلاقی است. این قدرت می‌تواند شامل مواردی چون فرهنگ، نظام سیاسی، سیاست خارجی و ارزش‌های اجتماعی باشد. به عبارت دیگر، قدرت نرم به جای اینکه بر پایه تهدید یا اجبار باشد، بر پایه جذابیت و نفوذ استوار است.
در دنیای امروزی که ارتباطات جهانی و تعاملات بین‌المللی به نحو بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است قدرت نرم یک ابزار بسیار مهم در سیاست بین‌الملل به شمار می‌آید. بدیهی است در این میان فرهنگ به معنای عام خود که شامل هنر، ادبیات، پییشنه تاریخی و می گردد می تواند تاثیر شگرفی در ایجاد و افزایش قدرت نرم بازی کند.
در چنین شرایطی سفر جناب آقای دکتر پزشکیان ریاست محترم جمهور کشورمان به تاجیکستان و دیدار با مقامات این کشور علاوه بر اهمیت بسیار مهم در در زمینه های سیاسی و اقصادی، اهمیت خارق‌العاده‌ای در پیشبرد قدرت نرم کشورمان که در قالب اهداف دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران متجلی شده است، نیز دارد.
اهمیت توسعه روابط، خصوصا روابط فرهنگی با تاجیکستان صرفا به همسایه بودن ۲ کشور خلاصه نمی‌شود، بلکه به دلیل اشتراکات زبانی، فرهنگی و تاریخی میان ایران و تاجیکستان، تعاملات فرهنگی میان این ۲ کشور جایگاه بسیار ویژه‌ای در روابط فی‌مابین دارد.
اگر بخواهیم نگاهی اجمالی به سرفصل های این اشتراکات داشته باشیم، می‌توانیم به مولفه‌های ذیل توجه کنیم:
زبان و ادبیات فارسی: هر چند همانند بسیاری از کشورهای منطقه آسیای میانه خط سیرلیک خط رسمی کشور تاجیکستان است اما زبان فارسی به عنوان زبان رسمی تاجیکستان انتخاب شده است. داشتن زبان مشترک یکی از مهم‌ترین پیوندهای فرهنگی میان این دو کشور است .
ادبیات فارسی در تاجیکستان در دوره‌های مختلف تاریخی، از جمله دوران سامانیان و صفویان، شکوفا شده است. همچنین شاعران بزرگی مانند رودکی و خصوصا فردوسی در ادبیات تاجیکستان مورد احترام و توجه خاص قرار دارند.
معماری و هنر: معماری و هنر ایران و تاجیکستان دارای شباهت‌های زیادی است. بناهای تاریخی مانند مسجدها، آرامگاه‌ها و کاخ‌های قدیمی در هر ۲ کشور نشان‌دهنده تأثیرات متقابل در هنر معماری هستند. معماری اسلامی با تزئینات زیبا و خطاطی‌های هنری در هر دو کشور مشترک است.
جشن‌ها و سنت‌ها: جشن‌ها و سنت‌های فرهنگی در ایران و تاجیکستان دارای شباهت‌های زیادی هستند. جشن نوروز، به عنوان یکی از مهم‌ترین جشن‌های ملی در هر دو کشور، نماد وحدت فرهنگی و تاریخی دو کشور ایران و تاجیکستان است همچنین، آداب و رسوم مرتبط با عروسی، سوگواری و دیگر مناسبت‌ها نیز شباهت‌های زیادی دارند که نشان‌دهنده پیوندهای عمیق فرهنگی است
همکاری‌های فرهنگی: در سال‌های اخیر، همکاری‌های فرهنگی میان ایران و تاجیکستان افزایش یافته است. برگزاری کنفرانس‌ها، سمینارها و کارگاه‌های آموزشی در زمینه‌های مختلف فرهنگی، علمی و هنری، به تقویت روابط فرهنگی کمک کرده است. همچنین تبادل هنرمندان، نویسندگان و پژوهشگران بین دو کشور موجب گسترش همکاری‌های فرهنگی شده است.
از همین روی سفر ریاست محترم جمهور کشورمان به تاجیکستان پیوست های فرهنگی متععدی را در برخواهد داشت. سید عباس عراقچی وزیر خارجه در برنامه گفتگوی ویژه خبری اعلام داشت در حاشیه سفر ریاست محترم به شهر تاریخی دوشنبه شب شعر مشترک ایران و تاجیکستان با حضور شعرا و ادیبان نام آور ۲ کشور برگزار خواهد شد.
همچنین بر اساس مطالب مندرج در رسانه‌های کشورمان وزیر محترم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشورمان در راس هیاتی ویژه‌ای از کشورمان به تاجیکستان سفر نموده است تا در همایشی با طرف تاجیکستانی راهکارهای توسعه گردشگری میان طرفین را مورد بررسی قرار دهد.
بی‌گمان استمرار برگزاری رویدادهای مشترک فرهنگی و توسعه گردشگری فرهنگی میان شهروندان ۲ کشور می‌تواند باعث نزدیکی بیش از پیش ۲ ملت بزرگ ایران و تاجیکستان شده و در این راستا گامی بزرگ در جهت پیشبرد اهداف دیپلماسی عمومی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران برداشته شود.
انتهای پیام
