کتاب قطور تاریخ ایران را حوادث گوناگونی رقم زده که هر کدام دارای زوایای مهم و تعیین کننده‌ای در شکل‌گیری سرنوشت این مرز پرگهر است.

یکی از این روزهای تعیین کننده ۲۶ دی ماه ۱۳۵۷ است که برای ملت ایران از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این روز محمدرضا پهلوی شاه وقت ایران که موقعیت خود را در خطر می‌دید، به بهانه استراحت از کشور فرار کرد و این رویداد مهم آغازی برای جشن پیروزی انقلاب ملت سرافراز ایران در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ شد.

همزمان با سالروز فرار محمدرضا پهلوی از کشور روابط رژیم پهلوی با آمریکا و چرایی ناکامی ایالات متحده در جلوگیری از وقوع انقلاب اسلامی را مرور خواهیم کرد.

در این باره حسین کنعانی‌مقدم کارشناس ارشد غرب آسیا در گفت‌وگو با میزان، بیان کرد: تاریخ سیاسی نظام پهلوی در دوران رضاشاه و محمدرضا شاه پهلوی از همان ابتدا با وابستگی با انگلیس و آمریکا رقم خورد. حتی چند روز قبل از واقعه کشتار دانشجویان در دانشگاه تهران شاهد این بودیم که کارتر رئیس جمهور وقت آمریکا تمام‌قد از شاه به عنوان کسی که ثبات در منطقه ایجاد کرده بود حمایت کرد.

این کارشناس ارشد غرب آسیا با بیان اینکه وجود چندین هزار مستشار آمریکایی در کشورمان و سیاست های خارجی ایران همگی در هماهنگی کامل با آمریکا بود گفت: همه اینها حکایت از حمایت آمریکا از شاه در منطقه داشت و حاکی از وابستگی جدی رژیم پهلوی به آمریکا بود.

کنعانی‌مقدم افزود: آمریکا قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی آشکارا نشان داد از شاه حمایت می‌کند، برای بازگرداندن وی بعد از فرار نیز همه تلاش خود را به کار گرفت.

وی کودتای نوژه را مهمترین اقدام آمریکا در این زمینه دانست و گفت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، آمریکا و متحدانش با استفاده از چند تن از افسران ارتش رژیم شاهنشاهی که در گروهی با نام «نقاب» متشکل شده بودند کودتایی با هدف بازگرداندن شاپور بختیار و نابودی نظام جمهوری اسلامی، طرح‌ریزی کردند. اما علی‌رغم تلاش کودتاگران، این توطئه قبل از عملیاتی شدن، کشف و خنثی شد.

وی با بیان خاطره‌ای گفت: موقعی که ساواک مرا که دانشجو بودم دستگیر کرده بود بازجو به من می‌گفت: «چه مرگتان است که با اعلیحضرت مقابله می‌کنید؟ من گفتم: نمی‌خواهم نوکر آمریکا باشم». وابستگی شاه به امریکا نه تنها سیاسی، نظامی و امنیتی بود بلکه مصداق بارز نوکر و اربابی بود که قطعا مورد قبول ملت بزرگ ایران نبود.

این کارشناس ارشد غرب آسیا ادامه داد: شاه با وعده حمایت آمریکا در ۲۶ دی ماه ۱۳۵۷ از ایران فرار کرد که شاید همچون سال ۱۳۳۲ بازگردانده شود، اما این بار فرق می‌کرد چرا که تاریخ مصرف شاه گذشته بود. قیام مردم ایران به رهبری امام خمینی رحمه الله گسترش پیدا کرده بود و در همه شهرها اعتصابات کارگری و ناآرامی‌ها از کنترل شاه و ایادی آمریکایی او خارج شده بود.

کنعانی‌مقدم با بیان اینکه آمریکا مخالف شدید انقلاب اسلامی در ایران بود گفت:ایالت متحده وقتی مشاهده کرد که شاه نمی‌تواند منافعش را حفظ کند حاضر به حمایت از او نشد.

وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی که توسط امام راحل بنیانگذاری شد یک انقلاب دینامیکی و همیشه در حال تحول، تداوم و توسعه است تاکید کرد: این تداوم و رویش انقلاب یکی از مسائلی مهمی است که باعث شده آمریکاییها از رسیدن به جایگاه قبلی خود در کشورمان قطع امید کنند.

این کارشناس ارشد غرب آسیا به فشار حداکثری آمریکا طی سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت: «فشار حداکثری از بیرون و شورش از درون» دیدگاه آمریکاست که سالهاست آن را در پیش گرفته و تلاش می‌کند از طریق ساماندهی نیروهای مخالف انقلاب جایی را برای نفوذ مجدد خود پیدا کند اما تجربه این سال‌ها نشان داده هر جا آمریکا خواسته نفوذ و رخنه کند ملت سرافراز ایران جلوی آن را گرفته است.

انتهای پیام/