برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری با توجه به سفر محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق به ایران با حضور رضا صدرالحسینی کارشناس غرب آسیا و مصطفی مصلح زاده سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در اردن به تحلیل روابط راهبردی ایران و عراق و دیپلماسی این روز‌های کشورمان در موضوع دیپلماسی خارجی پرداخت.

رضا صدرالحسینی در ابتدای این برنامه اظهار کرد: قطعا در سفر نخست‌وزیر عراق کمیته‌های مختلف فعال بودند و بحث‌های زیادی مطرح شده است، چرا که ارتباط ایران و عراق از اهمیت فراوانی برای هر دو کشور برخوردار است. درباره سفر آقای احمدیان به باکو و ارمنستان هم باید عنوان کنیم که این سفر نشان دهنده آن است که فعالیت دیپلماسی ایران در حوزه‌های مختلف در شرایط قابل قبولی قرار دارد. آقای احمدیان درباره حوزه امنیت در قفقاز صحبت‌های مهمی خواهند داشت و در آن جا هم کمیته‌های مشترک تشکیل می‌شود.  

ایران و عراق اگر با هم باشند فرآیند مسائل منطقه شکل دیگری می‌شود

مصطفی مصلح‌زاده، سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در اردن درباره سفر نخست‌وزیر عراق به ایران گفت: از دریچه تحولات میدانی این سفر‌ها بسیار مهم است. منطقه ما از گردنه‌ای عبور می‌کند که منطقه جدیدی در آن در حال تشکیل است.

مصلح‌زاده تاکید کرد: این مهم است که خاورمیانه قبل از ۷ اکتبر چگونه بوده است. جنگ کنونی صهیونیست‌ها از مهمترین و طولانی‌ترین جنگ‌های منطقه ما است. این جنگ نابودی‌های بسیاری دارد. ضرباتی که دو طرف به هم زدند بسیار سنگین است و منطقه چنین جنگی به خود ندیده است و این سفر در مسیر این تحولات بسیار مهم است.

سفیر پیشین ایران در اردن معتقد است که ایران و عراق اگر با هم باشند فرآیند مسائل منطقه شکل دیگری می‌شود و سلول بنیادین خاورمیانه جدید ایران و عراق هستند و این دو کشور هستند که می‌توانند هسته سخت بلوک اسلامی را ایجاد کنند و یمنی‌ها نیز می‌توانند در این زمینه کمک کنند.

بعد از سرنگونی حاکمیت در سوریه در حال حاضر فشار روی عراق افرایش پیدا کرده است

صدرالحسینی درباره حمایت عراق در فلسطین و محور مقاومت گفت: در طول ۱۷ ماه گذشته تنها کشور عربی که از طرف دولتی رسما حمایت خود را از مردم غزه اعلام کرد دولت عراق بود و این نکته مهمی است. همچنین  بعد از سرنگونی حاکمیت در سوریه در حال حاضر فشار روی عراق افرایش پیدا کرده و دلیل این فشار‌ها نیز برای آن است که در محور مقاومت اختلاف ایجاد کنند. این را باید عنوان کرد که هیچ خللی در مقاومت عراقی‌ها بعد از سقوط دولت سوریه ایجاد نشده و این اتفاق با توجه به فشار‌های رسانه‌های غربی و فضای مجازی از اهمیت فراوانی برخوردار بوده است.

مصلح‌زاده درباره تحولات سوریه گفت: سوریه یک حلقه‌ای از این تحولات بزرگ بود. کارگردان این تحولات بزرگ آمریکایی‌ها بودند. آنها فکر می‌کردند که با این شکاف محور مقاومت نابودی می‌شود که کاملا غلط فکر می‌کردند. طرح سقوط دولت سوریه، طرحی آمریکایی بود که از سال ۲۰۱۱ فرآیند آن آغاز شد. اما در آن سال‌ها شخصی مثل شهید سلیمانی پروژه آمریکایی‌ها را در داخلشان نابود کرد و اجازه انجام آن را نداد. شهید سلیمانی با ایجاد ارتشی بین المللی این پروژه را از بین برد، اما این پروژه در سال ۲۰۲۴ احیاء شد و با توجه به اتفاقات منطقه این بار موضوع را محقق کردند.

سال گذشته در حدود ۱۲ میلیارد دلار با عراقی‌ها روابط اقتصادی داشتیم

این کارشناس درباره نقش شهید سلیمانی افزود: کارگردان اصلی وحدت استراتژیک بین ایران و عراق شهید سیمانی بود و ما این وحدت را هیچ‌گاه نداشتیم. خیلی از همسایگان مایل به این وحدت استراتژیک نبودند و بار‌ها تلاش کردند که این وحدت را به تخاصم تبدیل کنند که هنوز موفق نشده‌اند.

یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در گفت‌وگوی تلفنی با این برنامه درباره تحقق رابطه اقتصادی ایران و عراق گفت: این وحدت استراتژیک، بخشی از آن به روابط اقتصادی دو کشور  بر می‌گردد. روابط اقتصادی نخ تسبیح فرصت‌ها و تهدید‌ها است. سال گذشته در حدود ۱۲ میلیارد دلار با عراقی‌ها رابطه اقتصادی رسمی داشتیم، اما هدف ۲۰ میلیارد دلار بود. این رابطه بیش از ۲۰ میلیارد دلاری در ۴ سال آتی شدنی است.

روابط ایران و عراق هم چالش و هم اتفاقات مثبت به همراه دارد

آل اسحاق تاکید کرد: در ۹ ماه امسال حدود ۳۶ درصد مشابه سال قبل در روابط اقتصادی خود با عراقی‌ها رشد داشتیم و محدودیت‌های ما نوعی محدودیت‌های فنی و حرفه‌ای است. درآمد‌های عراقی‌ها با دلار است و سلطه آمریکایی‌ها در این مسئله مشکلاتی را ایجاد کرده است. آمریکایی‌ها با سلطه‌گری‌های خود در موارد اقتصادی و با برنامه‌ریزی مشخص عمدا به دنبال ایجاد مشکل هستند. واقعیت این است که اگر عزیزان از شورای امنیت تا وزارت امور خارجه رابطه‌ها را از حاشیه به متن بیاورند، رقم ۲۲ میلیارد دلار ارتباط سالانه اقتصادی با عراقی‌ها کاملا شدنی است.

صدرالحسینی در انتها گفت: چالش‌های ما و عراق در خارج از منطقه است. از داخل ظرفیت‌های بسیاری وجود دارد و اگر اراده واقعی بین دو کشور باشد، می‌توانند فشار‌های بیرونی را دفع کنند.

مصلح‌زاده نیز در پایان درباره چشم‌انداز روابط با عراق گفت: روابط ایران و عراق هم چالش و هم اتفاقات مثبت به همراه داشته و دارد. باید بپذیریم تعدادی از افراد در داخل ایران و عراق هستند که خواهان روابط ایران و عراق نیستند و این هم خود چالشی است. موضوع سوم قدرت آمریکایی‌ها است که خواهان تخاصم ایران و عراق هستند. این چالش‌ها وجود دارند، اما برای اولین بار  وحدت استراتژیک میان ایران و عراق برقرار شده است و مدیریت دو کشور در تلاش هستند که این وحدت را ادامه دهند.