متن کامل سخنان امیر سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد در نشست ۸ ژانویه شورای امنیت سازمان ملل با موضوع: «وضعیت در خاورمیانه: (سوریه)» به شرح زیر است:

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

آقای رئیس

مراتب تبریکات صمیمانه خود را به الجزایر به‌مناسبت ریاست شورای امنیت در این ماه ابراز می‌دارم. همچنین انتخاب اعضای جدید شورا شامل دانمارک، یونان، پاکستان، پاناما و سومالی را تبریک می‌گویم.

از این فرصت نیز استفاده می‌کنم تا از تلاش‌های متعهدانه و شایسته اعضای غیر دائم پیشین، اکوادور، ژاپن، مالت، موزامبیک و سوئیس در طول دوره دوساله خود در شورا قدردانی نمایم. همچنین از آقای پدرسن، فرستاده ویژه و آقای فلچر، معاون دبیرکل، برای گزارش‌های ارزشمندشان سپاسگزاریم.

آقای رئیس

در خصوص وضعیت جاری در سوریه، مایلم نکات زیر را مورد تأکید قرار دهم:

۱. جمهوری اسلامی ایران بار دیگر تعهد استوار خود را به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی سوریه اعلام می‌دارد. تصمیم‌گیری درباره آینده سوریه باید منحصراً توسط مردم سوریه، بدون هرگونه مداخله یا تحمیل خارجی، صورت گیرد. ایران از تشکیل دولتی فراگیر از طریق انتخابات آزاد و منصفانه و گفت‌وگوی ملی جامع که نمایندگی همه گروه‌های قومی، سیاسی و مذهبی را تضمین کند، حمایت می‌کند. قویاً معتقدیم که اصول و سازوکار‌های مندرج در قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت برای وضعیت کنونی سوریه اساسی و کاربردی هستند. اولویت کلیدی، تدوین قانون اساسی جدید است که به‌عنوان مبنای حکومت آینده سوریه عمل خواهد کرد. جدول زمانی مشخص‌شده در قطعنامه ۲۲۵۴ عملی و قابل دستیابی است و هرگونه تأخیر در این فرآیند، خطر تعمیق اختلافات داخلی و بی‌ثباتی بیشتر کشور را به همراه دارد. ایران به‌طور کامل از تلاش‌های فرستاده ویژه سازمان ملل، آقای گیر پدرسن، حمایت کرده و تعامل فعال ایشان در پیشبرد این هدف حیاتی را می‌ستاید.

۲. حضور ایران در سوریه قانونی، مطابق با حقوق بین‌الملل و بنا به درخواست دولت وقت سوریه بوده است. ایران با هدف مشاوره برای مقابله با تروریسم و جلوگیری از گسترش ناامنی در سراسر منطقه حضور داشته است. به‌همین ترتیب، خروج ایران از سوریه نیز به‌صورت مسئولانه و با در نظر گرفتن تأثیرات احتمالی بر مردم سوریه انجام شده است. با این وجود، دستیابی به صلح، ثبات و امنیت در سوریه، پایان اشغال خارجی و اطمینان از سوریه‌ای عاری از تروریسم همچنان از اصول اساسی سیاست خارجی ایران نسبت به این کشور محسوب می‌شود.

۳. مردم سوریه همچنان با چالش‌های اقتصادی و انسانی شدیدی مواجه هستند، به‌طوری که از ۲۷ نوامبر ۲۰۲۴ تاکنون تقریباً ۱.۱ میلیون نفر، عمدتاً زنان و کودکان، آواره شده‌اند. بنا بر گزارش دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد، فعالیت‌های بشردوستانه در مناطقی که شرایط امنیتی اجازه می‌دهد، از سر گرفته شده است، اما همچنان دسترسی در بخش‌هایی از شمال شرق سوریه به‌دلیل محدودیت‌های حرکتی، به‌طور جدی محدود است. ایران از تلاش‌های خستگی‌ناپذیر دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد و شرکای بشردوستانه را در کاهش رنج مردم سوریه قدردانی می‌نماید. بازسازی زیرساخت‌های حیاتی، احیای خدمات ضروری و تسهیل بازگشت امن پناهندگان و آوارگان، گام‌های اساسی برای بازیابی هستند. به‌همین ترتیب، تحریم‌های فراسرزمینی و یک‌جانبه تحمیل‌شده توسط کشور‌های غربی بر سوریه، ناعادلانه و غیرقانونی بوده و باید فوراً لغو شوند. سوءاستفاده از وضعیت سوریه برای تحمیل شرایط سیاسی و تضعیف حاکمیت این کشور در قبال تخفیف تحریم‌ها، شدیداً به جمعیت‌های آسیب‌پذیر آسیب رسانده و حقوق اساسی مردم سوریه را نقض می‌کند.

۴. ایران بر ضرورت احترام به حقوق تمام اقلیت‌ها در سوریه، از جمله علویان، شیعیان و مسیحیان و تضمین حفاظت از پرسنل و اماکن دیپلماتیک مطابق با حقوق بین‌الملل تأکید دارد. به‌همین ترتیب، حفاظت از اماکن مذهبی و میراث فرهنگی سوریه برای حفظ هویت و وحدت این کشور ضروری است. تمام اقدامات باید کاملاً مطابق با حقوق بین‌الملل انجام شود تا ایمنی و حقوق تمام جوامع تضمین گردد.

۵. ظهور مجدد تروریسم در سوریه، به‌ویژه فعالیت‌های مخفی سلول‌های خفته مرتبط با القاعده و داعش، همچنان یک نگرانی جدی و رو به افزایش است. این گروه‌های تروریستی همچنان توانایی برقراری ارتباط و شعله‌ور کردن تروریسم در سراسر منطقه را دارند. این بحران با حضور بیش از ۶۰ گروه مسلح، از جمله جنگجویان تروریست خارجی (FTFs) با دستورکار‌های متفاوت و اغلب متناقض، که بی‌ثباتی را عمیق‌تر کرده و تهدید جدی برای امنیت منطقه‌ای و جهانی ایجاد می‌کند، تشدید شده است. سرنوشت هزاران جنگجوی وابسته به داعش که در اردوگاه‌ها و زندان‌های شمال شرقی سوریه نگهداری می‌شوند، چالشی فوری است که نیازمند اقدام فوری می‌باشد. این افراد باید سریعاً براساس تابعیت خود به کشور‌های مبدأ بازگردانده شده و تحت فرایند‌های قانونی قرار گیرند تا پاسخگویی تضمین شود. ایران همچنان به تعهد خود برای مقابله با تروریسم بین‌المللی پایبند بوده و آماده همکاری با شرکای مشروع بین‌المللی برای رسیدگی به این چالش حیاتی است.

۶. رژیم اسرائیل همچنان بزرگ‌ترین تهدید برای حال و آینده سوریه است. این رژیم اشغالگر به نقض‌های حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه از جمله تجاوزات نظامی و اشغال مداوم اراضی سوریه، ادامه می‌دهد. این رژیم همچنین قطعنامه ۴۹۷ شورای امنیت (۱۹۸۱) را با امتناع از خروج از ارتفاعات جولان اشغالی نقض می‌کند. اسرائیل با حمایت ایالات متحده و بهره‌گیری از شرایط سوریه، اشغال خود را با تصرف بیش از ۵۰۰ کیلومتر مربع اضافی از قلمرو سوریه گسترش داده و تقریباً تمام زیرساخت‌های نظامی و تحقیقاتی سوریه را به‌طور نظام‌مند تخریب کرده است. این اقدامات نقض آشکار حقوق بین‌الملل، منشور سازمان ملل و قطعنامه‌های مربوطه شورای امنیت است. شورای امنیت باید اقدام قاطعانه‌ای برای متوقف کردن این نقض‌ها و پاسخگو کردن رژیم اسرائیل به‌دلیل اقدامات بی‌ثبات‌کننده‌اش انجام دهد.

۷. روابط دوستانه ایران و سوریه ریشه در دهه‌ها تاریخ مشترک و پیوند‌های قوی سیاسی و فرهنگی دارد و بر اساس منافع متقابل و پایبندی به اصول قانونی بین‌المللی همچنان عمیق‌تر می‌شود. ایران متعهد به ایفای نقشی سازنده است و با سازمان ملل، شرکای منطقه‌ای و دولت سوریه، که نماینده اراده مردم این کشور است، همکاری می‌کند تا صلح و ثبات پایدار در سوریه و منطقه گسترده‌تر محقق شود.

سپاسگزارم.

منبع: ایرنا