محمدرضا عارف در مراسم تکریم و معارفه «معاون رئیس‌جمهور در امور توسعه روستایی و مناطق محروم کشور که عصر امروز سه‌شنبه (۲۷ آذر) در دفتر معاون اول رئیس‌جمهور با حضور جمعی از وزرا و مقامات لشکری و کشوری برگزار شد، با اشاره به اهمیت توسعه روستایی و محرومیت زدایی از مناطق محروم کشور در سیاست‌های جمهوری اسلامی گفت: «توسعه روستایی» و «محرومیت زدایی» دو کلمه آشنا در راهبرد همه دولت‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوده و اگر به تاریخ انقلاب اسلامی برگردیم شاهد آن هستیم که از همان روز‌های ابتدای انقلاب، هر دو شعار به عنوان راهبرد‌های اصلی نظام اسلامی مطرح بوده است.

معاون اول رئیس‌جمهور افزود: در آن سال‌ها بسیاری از جوانان پرشور انقلابی، حتی درس و تحصیل را رها می‌کردند و برای کاهش فاصله شهر‌ها و روستا‌ها و توسعه روستایی کار و تلاش می‌کردند، خیلی زود این فعالیت‌ها در جهاد سازندگی سامان یافت و بعد از آن بسیج و کمیته امداد و کمیته مسکن امام (ره) هم پای کارآمدند و همه این تشکیلات برای تحقق شعار‌های «فقر زدایی» و «عدالت اجتماعی» تلاش کردند.

عارف ادامه داد: این ارزش‌ها در فرمایشات امام (ره) و مقام معظم رهبری و همچنین در قوانین و برنامه‌های توسعه دیده شد و به تدریج برای توسعه امور روستایی و فقرزدایی یک تشکیلات خاص زیر نظر دولت بوجود آمد که در ابتدا شاید تصور می‌شد که این تشکیلات موازی کاری است، اما با توجه به جایگاهی که داشت توانست منابعی را در اختیار بگیرد که دیگران نمی‌توانستند و کاری بزرگ را انجام داد.

وی در این بخش از سخنان خود، با تقدیر از بزرگانی که در این حوزه فعالیت کرده و در روستا‌ها ومناطق محروم فعالیت‌های بزرگی را انجام داده‌اند گفت: این عزیزان با خلوص نیت و انگیزه بالا و حتی با برخورد با وزرا، امکانات خوبی را ایجاد کردند.

عارف در ادامه گفت: در دولت وفاق ملی با کاری که دکتر پزشکیان در زمینه انتخاب آقای حسین زاده به عنوان معاون رئیس جمهور در امور توسعه روستایی و مناطق محروم کشور» انجام دادند، دو پیام مهم فرهنگی اجتماعی و سیاسی را صادر کردند اول اینکه با ارتقاء جایگاه این معاونت از یکی از معاونت‌های معاون اول به معاون رئیس جمهور، نگاه دولت را به این بخش نشان دادند و دوم اینکه فردی را انتخاب کردند که روستا را خوب می‌شناسد و در عین حال تجربه کاری و نشاط دارد و این ویژگی‌ها و صفات در آقای حسین زاده جمع شده است.

معاون اول رئیس‌جمهور ادامه داد: علاوه بر این‌ها، ویژگی اخلاقی و برجسته ایشان توجه به «منافع ملی» و «امنیت ملی» است که گاه در بحث‌های توسعه‌ای فراموش می‌شود، اما ایشان منافع ملی و امنیت ملی را به خوبی می‌شناسد.

عارف در ادامه افزود: به خاطر دارم که گاهی که چالش‌هایی در برخی مناطق جغرافیایی خاص ایجاد می‌شد، آقای حسین زاده وارد کار می‌شد و در حل چالش‌ها هم موفق بود و من به این دلیل به ایشان تبریک می‌گویم که اکنون در جایگاهی قرار گرفته می‌تواند به مناطق محروم و مناطق مرزی که نسبت به آنها همیشه نگران بود رسیدگی کرده و میدان دار این بخش باشد.

وی خاطرنشان کرد:‌ آقای حسین زاده تخصص سه دوره مجلس شورای اسلامی را دارد و آنقدر این موضوع فقرو محرومیت زدایی برای ایشان اهمیت داشت که حتی از نمایندگی مردم که مسئولیت مهمی بود به این بخش آمدند تا کاری بزرگ را آغاز کند.

معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه از معاون سابق توسعه امور روستایی و مناطق محروم نیز به خاطر تلاش هایش تقدیر کرد.

عارف در ادامه با تعریف خاطره‌ای در زمینه توسعه روستایی گفت: در اواخر بهمن ۱۳۵۹ بود که با شهید قندی که آن زمان وزیر پست و تلگراف بودند و من معاون ایشان بودم جلسه‌ای گذاشتیم که بینیم چه کاری می‌شود برای روستا‌ها کرد، به این نتیجه رسیدیم که اگر چه کاری نشدنی به نظر می‌رسد، اما طرح ارتباط با ۳۱۳ روستا را دادیم و در مصاحبه‌ها اعلام کردیم تا آخرسال ۶۰ تمام می‌شود، با آنکه به هیچوجه امکانات در داخل کشور فراهم نبود، اما وارد کار شدیم و در همان زمان به ۵۰۰ روستا رسیدیم، ما امروز، اما باید ببینیم که چه کار‌های بزرگی شده است، با این حال هنوز هم نسبت به کار‌هایی که باید می‌شد فاصله داریم.

وی در ادامه با بررسی چالش‌هایی که دولت در عرصه توسعه روستایی و محرومیت زدایی، با آنها رو‌به‌رو است، معیشت، اشتغال جوانان روستایی، مسکن روستایی، مهاجرت به شهرها، احساس تبعیض و عدم توسعه یافتگی مناطق مرزی را به عنوان ابرچالش‌های این حوزه برشمرد و گفت: حل مشکل معیشت روستایی نسبت به شهر‌ها آسانتر است چرا که آنها تا حدود زیادی خودشان تامین کننده محصولات مورد نیازشان هستند و هزینه تامین معیشتی روستا‌ها نسبت به شهر‌ها کمتر است.

معاون اول رئیس‌جمهور در مورد اشتغال جوانان روستایی نیز گفت: متاسفانه مهاجرت جوانان روستایی به شهر‌ها برای یافتن شغل، تنها یک مهاجرت ساده نیست این مسئله گاه خودش یک تالی فاسد دارد، جوان روستایی که به شهر می‌آید و سراغ کار‌های دست چندم می‌رود بعضا مشکلاتی به همراه خواهد داشت.

عارف با اشاره به ساخت مسکن روستایی گفت: در مقطعی برای ساخت سالانه ۲۰۰ هزار مسکن روستایی و یا بازسازی آنها، خیز بزرگی برداشته شد و بنا بود مسکن روستایی، ۱۰ یا ۱۲ ساله به سامان برسد و پرونده آن برای همیشه بسته شود، اما حالا که از وزیر مسکن و شهرسازی سئوال می‌کنیم متوجه می‌شویم که هنوز خیلی کار داریم.

وی همچنین احساس تبعیض را از دیگر چالش‌هایی دانست که در صورت عدم رسیدگی به توسعه روستایی و محرومیت زدایی به چالشی جدی تبدیل خواهد شد و گفت: متاسفانه مرز‌های کشورما عملا مناطقی محروم هستند و اگر به «مرزنشینان» ما که «مرزداران» کشور هستند رسیدگی نشود، ممکن است خدای ناکرده در آینده با چالش‌هایی جدی مواجه شویم.

معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه با اشاره به سوابق «معاون رئیس جمهور در امور توسعه روستایی و مناطق محروم کشور» در دولت چهاردهم گفت: آقای حسین زاده مرز و مرزنشینی را به خوبی درک می‌کند و با مسائل و مشکلات آن آشناست و از ایشان می‌خواهیم در دولت وفاق با اولویت دادن به مرزنشینانی که در شعاع ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلومتری مرز‌ها زندگی می‌کنند تحولی در این زمینه ایجاد کنند.

عارف در ادامه از دکتر حسین زاده خواست با ارزیابی دقیق فعالیت‌های صورت گرفته در این چهار دهه بررسی شود شعار محوری «توسعه روستایی» و «محرومیت زدایی» تا چه حد محقق شده است و در گام بعدی آسیب شناسی شود که چه عواملی باعث عدم موفقیت در این حوزه است.

معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه گفت: باید بررسی کنیم که چرا روستایی ما آرامش روستا را رها می‌کند و به دود و دم شهر‌های بزرگ پناه می‌آورد، ما باید بعد از آسیب شناسی، برای حل این آسیب‌ها، راهکار پیدا کنیم و ببینیم که چه شده است که با آنکه راهبرد همه دولت‌ها در تمامی ادوار و راهبرد نظام بر توسعه روستایی و محرومیت زدایی بوده، دلیل عدم موفقیت‌ها چیست.

وی در ادامه خواستار آن شد که یک برنامه جامع برای توسعه روستایی و محرومیت زدایی از مناطق محروم طراحی شود و افزود: در این برنامه، معاونت باید نقش ستادی داشته باشد و مشکلات و راه حل‌ها را بررسی کرده و ببنید که چه کسی می‌تواند موفق‌تر اجرا کند.

عارف در ادامه افزود: شما باید از ظرفیت لایزال مردمی استفاده کنید، استفاده از مردم و جامعه باعث افزایش سرمایه اجتماعی دولت و نظام می‌شود، اگر مردم در پروژه‌ای سهیم باشند آنوقت احساس مسئولیت و احساس نزدیک شدن به دولت را دارند، باید برگردیم و دهه ۶۰ را دوباره مرور کنیم، ببینیم که چرا با آنکه در آن دوران، جوانان زیادی شهید و جانباز و آزاده شدند، اما مردم حس می‌کردند که در نظام مشارکت دارند و دولت را دولت خودشان می‌دانستند، هر قدر که از آن دوران و از مردم فاصله گرفتیم آثارش را دیدیم و متاسفانه در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آثار این دور شدن را شاهد هستیم.

وی در ادامه گفت: راهبرد ما، استفاده حداکثری از مردم و امکانات مردمی است، اگر برنامه داشته باشید آنوقت می‌توانید از نگاه خیرخواهانه مردم استفاده کنید، ایرانیان در سراسر تاریخ ایران، نگاهی خیرخواهانه و عام المنفعه داشته‌اند، ببینید که در تاریخ ما چند مسجد، حسینیه، حمام و مدرسه را دولت‌ها ساخته‌اند وچه تعداد را مردم خیرخواه ایران، اگر هم مسجد و مدرسه‌ای توسط دولتی ساخته شده، برای نشان دادن یک الگو بوده است آن مردم هنوز هم هستند و من از شما می‌خواهم که در بخش روستایی از همه امکانات و ظرفیت‌های مردمی استفاده کنید، علاوه بر آن، به سراغ نهاد‌های حاکمیتی که اگر چه مستقل از دولت هستند، اما آمادکی کمک به دولت‌ها را دارند بروید، با برنامه و هماهنگی کار‌ها را انجام دهید و در این دولت، موازی کاری به هر شکلی ممنوع است.

عارف در ادامه به بیان خاطره‌ای در این مورد پرداخت و گفت: در سال ۸۲، کاری را در دولت در زمینه مسکن روستایی آغاز کردیم، اما بعد از گفت‌و‌گو با مرحوم نیری، رئیس آن روز‌های کمیته امداد، کار کاملا به ایشان واگذار شد که انصافا کمیته امداد در این زمینه بسیار موفق بود.

عارف در ادامه از «معاون رئیس جمهور در امور توسعه روستایی و مناطق محروم کشور» خواست تا در «آمایش سرزمینی» به صورت شفاف وارد شده و در سطح کلان انتقال جمعیت از نیمه غربی به شرقی کشور را مد نظر قرار دهند.

وی با بیان اینکه متاسفانه جمعیت روستایی در این دهه‌ها به شدت کاهش یافته است، خطاب به حسین زاده، گفت شما باید تلاش کنید که جمعیت روستایی در این دولت کاهش پیدا نکند.

عارف در ادامه، با اشاره به فرمان ۸ ماده‌ای مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۰ گفت: این فرمان مهم و تاریخ ساز اگر چه به «فرمان هشت ماده‌ای مبارزه با فساد» مشهور شد، اما فرمانی برای رفع «فقر و فساد و تبعیض» بود و شما اکنون وظیفه جدی دارید که در مناطق روستایی و مناطق محروم مقابله با فقر را در دولت چهاردهم به صورت جدی دنبال کنید، هر ساله شاخص‌های بین المللی محرومیت را در روستا‌ها بررسی و گزارش کنید و با آمار و برنامه‌های دقیق جلو بروید و این آمار‌ها را ملاک کار در روستا‌ها قرار دهید.

وی افزود: امروز همه وزرا، معاونان دولت و کل دولت با شما همکاری می‌کند و این برای شما فرصت بسیار مغتنمی برای کار و تلاش است.

در این مراسم همچنین حاجی میرزایی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور نیز با تقدیر از زحمات گذشتگان در حوزه توسعه امور روستایی و مناطق محروم گفت: در این دولت امیدواریم که نگرشی منسجم و نگاهی معماری شده برای توسعه مناطقی که متاسفانه مورد کم مهری قرار گرفته‌اند بوجود آید و شاهد اتفاقات خوب و مثبتی باشیم.

عبدالکریم حسین زاده، معاون رئیس‌جمهور در امور توسعه روستایی و محرومیت زدایی نیز در این مراسم، توسعه مناطق محروم و محرومیت زدایی را خط قرمز این معاونت و دولت عنوان کرد و گفت: موازی کاری در این حوزه عدیده است و ما میخواهیم راهکار باشیم نه مسئله، لذا خود را دچار موازی کاری نخواهیم کرد بلکه نقش تنظیم گری بین دستگاه‌ها و بخش‌های مختلف در این حوزه را ایفا خواهیم کرد.

وی تاکید کرد که ما از حق و حقوق روستاییان نمیگذریم. ما حق شکست نداریم و همه نخبگان و خبرگان را به کار میگیریم تا توسعه گر کشور باشیم.

در این مراسم همچنین سید امیرحسین مدنی، معاون توسعه روستایی و مناطق محروم کشور در دولت سیزدهم، در سخنان خود با بیان گزارشی کوتاه از تلاش‌های صورت گرفته در زمان تصدی این سمت، گفت: در دولت شهید رئیسی، خدمات بزرگی در راستای محرومیت زدایی در روستا‌ها با حمایت رئیس‌جمهور شهید انجام شد.

وی همچنین با بیان اینکه ارتقاء این معاونت از معاونت «معاون اول رئیس‌جمهور» به «معاون رئیس‌جمهور» کاری بزرگ است که دکتر پزشکیان در تاریخ جمهوری اسلامی انجام داد، گفت: این کار قطعا باعث توجه بیشتر دولت به روستا‌ها و مناطق محروم خواهد شد.