مسعود پزشکیان ظهر امروز چهارشنبه در نشست اصلی سران بریکس در قازان روسیه ضمن تشریح ظرفیت‌های متقابل بریکس و جمهوری اسلامی ایران برای همکاری و اراده ۵ پیشنهاد مهم در راستای تحقق اهداف تشکیل این نهاد بین‌المللی تصریح کرد: پیگیری برنامه‌های بسیار متنوع درون گروهی، بدون داشتن یک دبیرخانه کوچک و چابک مشکل خواهد بود. پیشنهاد می‌کنم بررسی چگونگی تشکیل این دبیرخانه در دستور کار وزارتخانه‌های امور خارجه قرار گیرد.

متن کامل سخنان رئیس جمهور در اجلاس اصلی سران بریکس به شرح زیر است.

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای ولادیمیر پوتین، رئیس محترم جمهوری فدراسیون روسیه

روسای محترم جمهور و نخست وزیران گرامی

عالی‌جنابان

از آنجایی که بریکس اهداف بسیار بزرگ و مهمی در هر سه رکن سیاسی-امنیتی، اقتصادی-مالی و فرهنگی-مردمی دارد، با مجموعه عملکرد خود نشان داده است که در آینده نقش ویژه‌ای در روند معادلات سیاسی و تحولات مرتبط خواهد داشت.

بریکس در بستر پارادایم چند‌جانبه‌گرایی، نمونه‌ای شاخص و الگویی موفق از همکاری‌های توسعه یافته در بطن جهان جنوب است که طیف کثیری از کشور‌ها را مجذوب خود ساخته است.

در ارتباط با شتاب تحولات جهانی و تهدید صلح و امنیت انسانی در منطقه غرب آسیا، خوشبختانه در طول سال گذشته گام‌های مهمی برای حل و فصل بحران‌های منطقه‌ای بین‌المللی برداشته شد؛ برگزاری اجلاس فوق‌العاده سران بریکس با محوریت موضوع غزه و همچنین برگزاری نشست‌های دیگر در سطوح معاونین وزارت‌خانه های امور خارجه، از مصادیق همکاری در این دوره بوده و دست‌آورد‌های خوبی را نیز به همراه داشته است.

جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با تحولات فلسطین و لبنان خواستار آتش‌بس فوری و دائمی، عقب‌نشینی کامل نظامیان رژیم اشغالگر از مناطق تحت اشغال و امدادرسانی فوری به مردم غزه و آوارگان لبنان است.

همکاران گرامی

جهان جنوب در نابرابری، بی‌عدالتی و مشکلات اقتصادی دست و پا می‌زند. نسل کنونی و آیندگان، میزان موفقیت بریکس را با اعداد و ارقام و سطح توسعه‌یافتگی و تحول در رشد شاخص‌های اقتصادی خواهند سنجید. با توجه به اینکه در ماه‌های اخیر، نشست‌ها و برنامه‌های متنوعی با حضور وزیران اقتصاد و دارایی، بازرگانی، انرژی و روسای بانک‌های مرکزی برگزار شده است، مایلم پیشنهاد‌های زیر را مطرح نمایم:

اول- در عین عدم غفلت از دو رکن سیاسی-امنیتی و فرهنگی-مردمی، در سال آینده اولویت برنامه‌هایمان را به مسائل اقتصادی-مالی بدهیم و از همه نهاد‌های دولتی و خصوصی کشور‌های متبوع‌مان بخواهیم که بر شتاب حرکت خود در ایجاد همکاری‌های به هم پیوسته اقتصادی و تجاری و استفاده از ظرفیت‌های داخل بریکس بیافزایند.

دوم- از چالش‌های بسیار مهم که کشور‌های یک جانبه‌گرا علیه کشور‌های مستقل و آزادی‌خواه تحمیل کرده‌اند، تحریم‌های اقتصادی است. سال‌ها پیش کشور‌های تحت تحریم به تعداد انگشت‌های یک دست هم نمی‌رسید، ولی اکنون میلیون‌ها انسان در ده‌ها کشور در یک فرایندی غیر قانونی و ضدحقوق بشری مورد هدف‌های تحریمی در ابعاد مختلف قرار گرفته‌اند. مقابله با تحریم‌های غیرقانونی نیازمند اقدام گروهی و اجرای سازوکار‌های مشترک است. خوشبختانه بریکس مخالفت خود را با تحریم بار‌ها اعلام داشته و شمه‌ای از آن در اعلامیه قازان و اسناد دیگر به وضوح بازتاب داشته است، ولی برای اینکه در آینده هیچ کشوری جرأت و توان تحریم دیگران را نداشته باشد، ضروری است گام‌های عملی و حساب شده برداریم.

سوم- در حال حاضر بیشتر کشور‌های دنیا از اینکه آمریکا برای حل مشکلات داخلی و مالی خود، از دلار به عنوان سلاح و یا ابزار کنترل دیگر کشور‌ها استفاده می‌کند، ناراضی هستند. دنیا بریکس را با هدف تلاش برای کاستن از قدرت دلار و افزایش مبادلات با پول‌های ملی می‌شناسد. این اقدامات به همراه راه‌اندازی و استفاده از ارز‌های دیجیتال و بسترسازی برای استفاده از سازوکار‌ها و فناوری‌های جدید مالی نظیر پیام رسان‌ها، در راستای اهداف اصلی بریکس است.

اینکه کشور‌های عضو بریکس بزرگترین تولید کنندگان و در عین حال بزرگترین مصرف‌کنندگان انرژی، مواد غذایی و دیگر کالا‌ها هستند و به مهمترین خطوط مواصلاتی و ترانزیتی دسترسی دارند، مزیت بسیار بزرگی است که موجب می‌شود انجام مبادلات با پول‌های ملی به سهولت انجام گیرد.

چهارم- کشور‌های شمال همواره برای دستیابی کشور‌های جنوب به فناوری‌های نوین مانع تراشی کرده‌اند، لذا ما وظیفه داریم با تشریک مساعی، مبادله اطلاعات، سرمایه‌گذاری مشترک و دیگر اقدامات، خود را به فناوری‌های نوین مجهز سازیم؛ و پنجم- ضروری است بانک توسعه نوین (NDB) که یکی از نهاد‌های برآمده از بریکس به شمار می‌رود، تقویت شود و با پذیرش اعضای جدید و افزایش سرمایه بتواند در جهت توسعه زیرساخت‌های این کشور‌ها گام بردارد. جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا همکاری‌های تنگاتنگی با این بانک داشته باشد.

با توجه به پیشنهاد‌های مطرح شده، لازم است اشاره کنم، جمهوری اسلامی ایران از توانمندی‌های قابل توجهی در حوزه‌های مختلف برخوردار است و در مجموعه بریکس همکاری‌های مشترک و سودمندی را می‌تواند رقم بزند و در این خصوص علاقمند به تبادل تجربه و معرفی دست آورد‌های خود هستیم.

همچنین جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از موقعیت استراتژیک، بستر عبور چندین کریدور حمل و نقل بین‌المللی از جمله کریدور‌های شمال–جنوب و شرق–غرب بوده و می‌توانیم با توسعه همکاری‌های سازنده، شبکه جدیدی از روابط ترانزیتی برای انتقال انرژی و یا کالا‌های تجاری در بستر بریکس، ایجاد نماییم.

عالیجنابان

پیگیری برنامه‌های بسیار متنوع درون گروهی، بدون داشتن یک دبیرخانه کوچک و چابک مشکل خواهد بود. پیشنهاد می‌کنم بررسی چگونگی تشکیل این دبیرخانه در دستور کار وزارتخانه‌های امور خارجه قرار گیرد.

در پایان بار دیگر از جناب آقای ولادیمیر پوتین به خاطر میزبانی شایسته و برگزاری موفق این اجلاس تشکر می‌کنم و ضمن تبریک پیشاپیش ریاست کشور برزیل برای سال آینده، امیدوارم در دوره جدید، شاهد تقویت پیوند‌های دوستی و ایجاد فصل جدیدی از همکاری‌ها برای رسیدن به اهداف گروه و تکمیل فرایند‌های مرتبط با کسب منافع جمعی باشیم.

از توجه شما سپاسگزارم.