بابک نگاهداری در برنامه پایش، در خصوص دستاورد‌های سفر قالیباف، رییس مجلس به ژنو جهت حضور در یکصد و چهل و نهمین اجلاس اتحادیه بین‌المجالس جهانی (IPU) با موضوع استفاده از علم، فناوری و نوآوری برای آینده‌ای مسالمت‌آمیزتر و پایدارتر، گفت: بیشتر مراکز آینده‌پژوهی دنیا اذعان دارند که تا سال ۲۰۵۰ پیشران تمام تحولات دنیای آینده، علم و فناوری است.

وی با بیان اینکه در دنیای امروز، ثروت، قدرت و توانمندی در دانش است، تصریح کرد: امروزه حتی حکمرانی هم دانش‌بنیان شده و اهمیت حکمرانی دانش‌بنیان کمتر اقتصاد دانش‌بنیان نیست بنابراین اینکه یکصد و چهل و نهمین اجلاس اتحادیه بین‌المجالس جهانی رو موضوع علم و فناوری متمرکز شد، اقدام به جایی بود.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، در ادامه خاطرنشان کرد: در زمینه علم و فناوری همواره این سوال مهم مطرح است که آیا دانشمندان و محققان در زمینه علم و دانشی که تولید می‌کنند مسئولیت اجتماعی و اخلاقی دارند یا خیر؟ آیا اینکه از دانش در مسیر جنایات در غزه، فلسطین و لبنان استفاده می‌شود، آنها مسئولیتی دارند یا خیر؟ چرا که امروز می‌بینیم جنایات وحشیانه رژیم صهیونیستی با فناوری‌های روز دنیا صورت می‌گیرد.

وی با اشاره به سفر رییس مجلس به تاجیکستان و لبنان پیش از سفر به ژنو، توضیح داد: یکی از پیام‌های سفر این است که دیپلماسی مرتبط با محور مقاومت در کانون دیپلماسی پارلمانی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار امسال با رییس و نمایندگان محترم مجلس بر دیپلماسی پارلمانی به عنوان کار ویژه سوم مجلس، تاکید داشتند، بر همین است این سفر و دیپلماسی پارلمانی می‌تواند بسیار اثربخش باشد.

نگاهداری، تاکید کرد: سفر رییس محترم مجلس به تاجیکستان، لبنان و ژنو نشان داد که نه تنها مقامات دولتی کشور، بلکه رییس مجلس به نمایندگی از مردم ایران در قالب دیپلماسی پارلمانی، بر تلفیق بین میدان و دیپلماسی تاکید دارند و این مهم را به خوبی بروز و ظهور داده‌اند.

وی سفر رییس مجلس به بیروت را سفری شجاعانه و هوشمندانه دانست و در تشریح ابعاد این سفر عنوان کرد: یکی از ابعاد این سفر این بود که جمهوری اسلامی ایران در سخت‌ترین شرایط پشت سر محور مقامت ایستاده است.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، خاطرنشان کرد: محور عبری-غربی می‌خواهد اینگونه القا کند که بین جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت و حزب الله فاصله افتاده است؛ در چنین شرایطی شخص رییس مجلس خودش هدایت هواپیما را برعهده می‌گیرد، در کنار انفجار آتش از روی ناوچه‌های رژیم صهیونیستی رد می‌شود و می‌رود چهره به چهره با مردم لبنان در بین آوار‌های ناشی از بمباران، صحبت می‌کند. نظرات مردم در زیر اخبار مرتبط با سفر مقامات کشور به لبنان بیانگر افزایش روحیه محور مقاومت از حضور رییس مجلس در میدان است.

 وی ادامه داد: رییس مجلس پس از بیروت به ژنو رفت و در اجلاس اتحادیه بین‌المجالس جهانی، دیپلماسی محور مقاومت را در آنجا به خوبی تشریح و صدای مردم مظلوم لبنان و فلسطین را بیان کرد.

نگاهداری با بیان اینکه سفر رییس مجلس و مقامات کشور به لبنان را می‌توان پیوست سیاسی عملیات وعده صادق ۲ دانست، گفت: حضور مقتدارنه و شجاعانه رییس مجلس در بیروت، پیوست سیاسی مهمی برای عملیات وعده صادق ۲ بود که نشان داد ارشدترین مسئولان کشور در بین آتش و جنگ، جا‌هایی را بازدید می‌کنند که مسئولان لبنانی هنوز در آنجا حضور نیافته‌اند.

وی افزود: رییس مجلس در دیدار با نخست وزیر لبنان، به کمک‌ها و همکاری‌‎های بین جمهوری اسلامی ایران و لبنان اشاره کرد که اینها دستاورد‌های مهمی برای کشور به حساب می‌آید و چشم انداز مثبتی برای تعامل بیشتر بین دو کشور به حساب می‌آید.

وی با اشاره به رویکر رییس مجلس به استفاده از نظر کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس، عنوان کرد: یکی از رویکرد‌های چهارگانه مجلس، هوشمندسازی بوده است و مرکز پژوهش‌های مجلس در همین زمینه کار‌های ویژه‌ای را انجام داده است که دستیار هوشمند تنقیح قوانین یکی از این موارد است. راه اندازی سامانه هوشمند چشم انداز اقتصاد ایران یکی دیگر از این موارد بوده است که بیش از ۳ هزار متغیر دخیل در افتصاد کشور و روابط آنها در این سامانه وارده شده و زمینه پیش بینی شرایط اقتصادی کشور را فراهم کرده است. در کنار اینها نقشه جامع پویایی شناسی ابرچالش‌های کشور نیز با ورود ۱۰۶۷ متغیر در مرکز پژوهش‌های مجلس تهیه شده است. همچنین در حال تلاش هستیم بیشتر فرایند‌هایی که قابلیت استفاده از هوش مصنوعی در قوه مقننه را دارند را از این طریق راه اندازی کنیم.

نگاهداری، در خصوص اقدامات مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص برنامه هفتم پیشرفت، گفت: مرکز از ابتدای تدوین برنامه هفتم، مشارکتی جدی در این زمینه داشت و با مشارکت دولت و مجلس، برنامه هفتم مصوب و وارد فاز اجرایی شد، اما کار مرکز به همین جا ختم نشد بلکه در مرکز تمام احکام برنامه هفتم به تفکیک وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها احصا و شاخص‌های این برنامه و هدفگذاری‌ها استخراج و سامانه‌ای بر این مبنا تهیه شده است که امیدواریم در طول ۵ سال برنامه، میزان پیشرفت برنامه را دنبال کنیم.

وی با تاکید بر اینکه در بحث برنامه هفتم نباید اولویت‌ها را گم کنیم، گفت: در این زمینه چند اولویت را مشخص کرده و در اختیار دولت محترم قرار داده‌ایم که خوشبختانه مورد استقبال دولت هم قرار گرفته است.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس در تشریح اولویت‌های مدنظر این مرکز در خصوص برنامه هفتم پیشرفت، یادآور شد: یک مورد تمرکز بر رشد اقتصادی است که دو اولویت مهم دارد که یکی جانمایی ایران در نظام جدید اقتصاد بین‌الملل است که در این زمینه می‌توانیم در مسیر کریدور‌های ترانزیت همچون کریدور کمربند راه و مسیر شمال به جنوب حضور داشته باشیم. جانمایی درست ایران در این خصوص می‌تواند سرنوشت اقتصادی یک قرن آینده ایران را تعیین کنید. دومین فرصت هم در رشد اقتصادی، اقتصاد دانش‌بنیان است. همچنین برای حصول به این موارد باید تورم مهار شود که برای این موضوع هم باید روی سه ناترازی شامل ناترازی بودجه، ناترازی صندوق‌های بازنشستگی و ناترازی نظام بانکی تمرکز و همچنین برای این رشد روی سه سرمایه‌گذاری، شامل سرمایه‌گذاری عمومی، سرمایه‌گذاری خصوصی و سرمایه‌گذاری خارجی تاکید شود.

وی افزود: اولویت مهم دیگر، توانمندسازی نهاد دولت بود؛ متاسفانه بروکراسی و دیوانسالاری، نظام تصمیم گیری و اجرایی دولت را در حل برخی مسائل ناتوان کرده است. در حالی که با چابک سازی دولت می‌توان موتور محرک کشور را توانمند کرد.

نگاهداری از ماموریت دولت و مجلس به مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص بررسی زمینه‌های واگذاری حداکثری امور از مرکز کشور به استان‌ها خبر داد و گفت: در کارگروهی در مرکز پژوهش‌ها این موارد در حال بررسی است و به زودی گزارشی در اختیار دولت و مجلس قرار خواهیم داد تا بتوانیم دیوانسالاری چند لایه را از بین ببریم و با مدیریت استانی و محلی، مدیریت چابک‌تر شود.

وی با بیان اینکه در بسیاری از کشور بر این باور هستند که دولت‌ها توان حل همه مسائل را ندارند، عنوان کرد: مردمی سازی اقتصاد که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب بوده نیز بر همین اصل است، یعنی از ظرفیت مردم در رفع مشکلات استفاده کرد؛ در این زمینه باید به این مهم توجه کرد که امروزه حکومت‌داری به حکمرانی تبدیل شده و تفاوت این دو به این شکل است که حکومت‌داری از بالا به پایین و دستوری است، اما حکمرانی استفاده از ظرفیت تمام مردم و از پایین به بالا و به صورت اقناعی و با رویکرد شبکه‌ای است.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، اولویت دیگر تعیین شده از سوی این مرکز را جامعه‌ای قوی دانست و گفت: اگر شما دولت توانمند هم داشته باشید، اما مردم همراهی نکنند و سرمایه اجتماعی و اعتماد بین مردم و حاکمیت ضعیف باشد، بهترین جراحی‌ها اقتصادی هم نتایج مطلوبی به همراه نخواهد داشت؛ پیشنهاد مرکز برای این موضوع هم این بوده است که روی مبارزه با فقر، فساد و تبعیض کار شود، بر این مبنا دبیرخانه مبارزه با این موارد را در مرکز پژوهش‌ها راه اندازی کردیم و با جلسات مختلف، ۲۰۲ گلوگاه فسادخیز را شناسایی نمودیم و ۵۵ بسته عملیاتی برای رفع این گلوگاه تهیه و در اختیار نهاد‌های ذیربط قرار دادیم.

وی با بیان اینکه هر حکمی الزامات اجرایی دارد، خاطرنشان کرد: وقتی رشد اقتصادی ۸ درصدی هدف گذاری می‌شود الزاماتی هم دارد که باید رعایت و اجرایی شود.

نگاهداری با بیان اینکه رشد اقتصادی سه مولفه شامل سرمایه‌گذاری، بهره‌وری و سرمایه انسانی دارد، گفت: برای سرمایه‌گذاری نیازمند امنیت اقتصادی هستیم، برای بهره‌وری هم نیازمند بهره‌مندی از دانش و فناوری‌های نوین هستم و همچنین برای سرمایه انسانی هم نیازمند مدیریت مهاجرت نخبگان و استفاده از آنها در چرخه مدیریت کشور هستیم.

وی در خصوص نگاه حاکم بر مرکز پژوهش‌های مجلس و جلوگیری از سوگیری‌ها در تهیه گزارش‌های این مرکز، گفت: اگر شخصی با نظام تصمیم‌سازی و فرایند‌های تهیه و نهایی سازی‌ها در مرکز پژوهش‌های مجلس آشنا باشد بعید است ایرادی، چون سوگیری به گزارش‌های مرکز بگیرد.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، توضیح داد: فرایند پژوهش در مرکز پژوهش‌ها چندین لایه داوری و نظارت دارد، برای تهیه یک گزارش، دفاتر و کارشناسان مختلف نظر می‌دهند از افراد مختلف ذینفع، نمایندگان، صاحب‌نظران دعوت شده و جلسات متعددی برگزار شده و کارگروه‌هایی نیز تشکیل می‌شود، در نهایت باز هم گزارش به داوری داخلی و بیرونی گذاشته و در یک فرایند از پایین به بالا و کاملا تخصصی و پژوهشی تهیه می‌شود.

وی تاکید کرد: تا کنون یک بار هم بنده یا رییس محترم مجلس برای اعمال نظر روی گزارش‌های مرکز، اقدامی نکرده‌ایم تا استقلال کارشناسی و شرافت حرفه‌ای مرکز پژوهش‌های مجلس که بزرگترین میراث این مرکز هست، حفظ شود.

نگاهداری با بیان اینکه مرکز پژوهش‌های مجلس روی تمامی طرح‌ها و لوایح مورد بحث در مجلس، نظر کارشناسی خود را اعلام می‌کند، گفت: اثر مرکز پژوهش‌های روی تمامی قوانین به صورت مشاوره‌ای دیده می‌شود؛ که البته در برخی موارد بیشتر و در برخی کمتر است؛ ضریب همبستگی بین رای نمایندگان در تصویب قوانین و نظر مشورتی مرکز پژوهش‌های مجلس، ۶۰ درصد است. در برخی قوانین همچون قانون بانک مرکزی، قانون سی جی تی، قانون جهش تولید دانش بنیان و قانون تجارت، مرکز پژوهش‌ها نقش پر رنگی داشته است. همچنین ۱۱۵ پیش نویس قانون آماده شده داریم که تقدیم کمیسیون‌های محترم مجلس کرده‌ایم.

نگاهداری در خصوص اقدام این مرکز در بررسی اف‌ای تی اف، تصریح کرد‌: مرکز روی این موضوع کار‌های خوبی از قبل انجام داده است و اکنون که این اف‌ای تی اف دوباره مطرح به مرکز ارجاع شده و دفاتر مطالعاتی سیاسی، اقتصادی و حقوقی مرکز به صورت کارگروهی به بررسی این موضوع پرداخته‌اند و گزارش مرکز در این خصوص در چند روز دیگر نهایی شده و در اختیار مسئولان کشور قرار خواهد گرفت.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان اینکه این مرکز تلاش دارد مهمترین مسائل کشور را مورد توجه قرار دهد و پیش دستانه حرکت کند، یادآور شد: حدود ۲ سال است روی موضوع هم‌آفرینی تصویر ایران آینده کار می‌کنیم که امیدواریم نتایج آن به امیدآفرینی در کشور منتهی شود.