سید حسن نصرالله در ۸ ربیع‌الاول سال ۱۳۸۰ هجری قمری مصادف با ۹ شهریور ۱۳۳۹ هجری شمسی در «برج حمود» از محله‌های شرق بیروت و در خانواده‌ای شیعه چشم به جهان گشود. مادرش، مهدیه صفی‌الدین و پدرش عبدالکریم نام داشت و در میان ۹ فرزند خانواده، فرزند ارشد بود.

وی تحصیلات مقطع ابتدائی را در زادگاهش سپری کرد و دوره راهنمایی را در محله‌ای به نام سن‌الفیل در شرق بیروت و مقطع دبیرستان را در روستای البازوریه در جنوب لبنان به پایان رساند. سپس در سال ۱۳۵۵، در سن ۱۶ سالگی برای تحصیلات حوزوی به شهر نجف در عراق رفت و بعد از ۲ سال اقامت و تحصیل در این شهر، مجدداً به لبنان بازگشت و برای فراگرفتن دروس حوزوی به حوزه علمیه بعلبک رفت.

او در این فاصله، هم‌زمان با آغاز جنگ داخلی لبنان برای مدت کوتاهی وارد جنبش امل شد و به‌عنوان مسئول سازمانی جنبش شیعی امل در روستای البازوریه به فعالیت پرداخت تا اینکه پس از حمله رژیم صهیونیستی به لبنان (۱۹۸۲ میلادی – ۱۳۶۱ شمسی) و همچنین ربوده شدن امام موسی صدر، به همراه برخی دیگر از مقامات جنبش امل به رهبری سید عباس موسوی این گروه را ترک کرد که در واقع این خروج مقدمه‌ای برای تأسیس حزب‌الله شد. 

سید حسن نصرالله سپس در سال ۱۳۶۷ برای تکمیل دروس حوزوی به قم رفت و زبان فارسی را نیز به خوبی آموخت اما پس از گذشت یک سال یعنی در سال ۱۳۶۸ به دلیل شدت گرفتن درگیری‌ها در لبنان، به درخواست شورای حزب‌الله به بیروت بازگشت. 

عضویت در جنبش مقاومت حزب‌الله

سید حسن نصرالله از ابتدای شکل‌گیری جنبش مقاومت حزب‌الله در آن به فعالیت پراخت. نخستین مسئولیت جدی نصرالله آماده‌سازی نیرو‌های مقاومت و تأسیس هسته‌های نظامی بود. در سال ۱۳۶۶ و هم‌زمان با تشکیل کمیته اجرایی حزب‌الله، سید حسن نصرالله به ریاست این کمیته انتخاب شد. وی همزمان با این مسئولیت، در شورای تصمیم‌گیری حزب‌الله نیز وارد شد و مسئول اجرایی آن نیز بود. 

پس از شهادت سید عباس موسوی (دومین دبیرکل حزب‌الله لبنان) در حمله بالگرد‌های اسرائیلی در ۲۷ بهمن ۱۳۷۰، با اجماع شورای تصمیم‌گیری حزب‌الله، سید حسن نصرالله در ۳۲ سالگی بجای او به عنوان دبیرکل حزب‌الله انتخاب شد. سید حسن نصرالله در دوران رهبری خود بر این جنبش تلاش کرد تا شاخه سیاسی حزب‌الله را نیز به موازات شاخه نظامی آن توسعه دهد و این موفقیت تا آنجا ادامه یافت که حزب‌الله در چندین دوره انتخابات به کرسی‌های قابل‌قبولی در پارلمان لبنان دست یافت و به یک بازیگر سیاسی مهم در معادلات داخلی این کشور تبدیل شد. 

حزب‌الله همچنین تحت رهبری سیدحسن نصرالله به یک جنبش مقاومت قدرتمند و مردمی تبدیل شد و به جنگ‌افزارها و موشک‌هایی با برد بیشتر دست یافت که به آنها این امکان را می‌داد که در پاسخ به تجاوزگری‌های اسرائیل، مناطق شمالی سرزمین‌های اشغالی را هدف قرار دهند. اسرائیل طی ۱۸ سال اشغال جنوب لبنان متحمل تلفات سنگینی شد تا اینکه در سال ۲۰۰۰ (۱۳۷۹) مجبور به عقب‌نشینی و خارج کردن نیرو‌های خود از این کشور شد. عقب‌نشینی رژیم صهیونیستی از لبنان، محبوبیت حزب‌الله را در منطقه افزایش داد و جایگاهش را در لبنان تقویت کرد. 

سیدحسن نصرالله در این سالها فرزند ارشدش را نیز در راه مقابله با اشغالگری اسرائیل فدا کرد. محمدهادی که در سال ۱۹۹۴ با جلب رضایت پدر به جمع رزمندگان حزب‌الله لبنان در جبهه‌های جنوب لبنان پیوسته بود، در حالیکه به تازگی ازدواج کرده بود در عملیاتی که در منطقه اقلیم التفاح از توابع منطقه جبل‌الرفیع انجام شد به همراه چند تن دیگر از همرزمانش در سپتامبر سال ۱۹۹۷ (۱۳۷۶) در سن ۱۸ سالگی به شهادت رسید. 

فعالیت‌های مبارزاتی علیه اسرائیل

سید حسن نصرالله از همان آغاز رهبری حزب‌الله، تداوم مبارزه برای پایان دادن به اشغالگری رژیم صهیونیستی را در دستورکار اصلی این جنبش قرار داد تا اینکه پس از چندین سال مبارزه، اسرائیل با سخت شدن شرایط، در سال ۲۰۰۰ مجبور به ترک خاک لبنان شد. پیروزی حزب‌الله در خارج کردن اسرائیل از جنوب لبنان و شهادت پسر نصرالله در جنگ با اسرائیل، موجب افزایش محبوبیت حزب‌الله و سید حسن نصرالله در لبنان شد و او را به اسطوره ملی مقاومت نه تنها در لبنان بلکه در کشورهای عربی و اسلامی تبدیل کرد. 

سید حسن نصرالله به دلیل ضرباتی که در طول دوران رهبری جنبش مقاومت حزب‌الله بویژه در جریان عقب‌نشینی رژیم صهیونیستی از خاک لبنان و همچنین جنگ ۳۳ روزه بر هیمنه این رژیم وارد کرد، برای سالیان متمادی در فهرست ترور رژیم صهیونیستی قرار داشت ولی هر بار نقشه ترور او با شکست مواجه شد تا اینکه در نهایت در ۶ مهر ۱۴۰۳ در پی حمله وحشیانه جنگنده‌های رژیم صهیونیستی به ضاحیه جنوبی بیروت، نام او در فهرست اسطوره‌های شهید مقاومت همچون سیدعباس موسوی، عماد مغنیه و سردار حاج قاسم سلیمانی قرار گرفت و برای همیشه در تاریخ منطقه و جهان ماندگار شد.